• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَغْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: رَغْو (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: جزع (مفردات‌قرآن)، جَزِعْنا (لغات‌قرآن)، جزع.


رَغْو ( به فتح راء و سکون غین) و رَغاء (به فتح راء) از واژگان نهج البلاغه به معنای صوت توام با ضّجه و ناله است.
از اين ماده دو مورد در نهج البلاغه آمده است.


رَغْو و رَغاء
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۷.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ص۱۹۲.    
به معنی صوت توام با ضّجه و ناله است.
«البعيرُ و الضبع و النعامُ‌ رُغاءً: صوَّت فضجَّ‌»
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۰۳.    


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - رَغا - خطبه ۱۳ (ذم بیعت‌شکنان)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در جریان بصره، در ذم بیعت شكنان فرمود:
«كُنْتُمْ جُنْدَ الْمَرْأَةِ، وَ أَتْباعَ البَهيمَةِ، رَغا فَأَجَبْتُم، وَ عُقِرَ فَهَرَبْتُمْ أَخْلاقُكُمْ دِقاقٌ، وَ عَهْدُكُمْ شِقاقٌ، وَ ديْنُكُمْ نِفاقٌ.»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶، خطبه ۱۳.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۴۰، خطبه ۱۳.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵، خطبه ۱۳.    

يعنى: « لشكريان زن (عائشه) و پيروان حیوان زبان بسته (شتر) بوديد، آن حيوان نعره كشيد به دورش جمع شديد و چون كشته شد فرار كرديد، اخلاقتان بد، پيمانتان دشمن و دينتان نفاق است.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱، خطبه ۱۳.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۶.    
(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۸.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱، ص۵۰۶-۵۰۸.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۰.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۵۱.    
)


۲.۲ - تَرْغو - خطبه ۹۰ (خلقت زمین)

همچنین در رابطه با خلقت زمین فرموده:
«وَ تَرْغو زَبَداً كالْفُحولِ عِنْدَ هِياجِها.»
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه ۹۰.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۷۲-۱۷۳، خطبه ۸۹.    
[۱۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۱، خطبه ۹۱.    

یعنی: «و درياى مذاب، مى‌غرّيد و كف مى‌انداخت مانند شتران نر به وقت هيجان.»
[۱۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۹، خطبه ۹۱.    
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۶.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۶.    
[۱۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۰-۱۴۱.    
[۲۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۹.    
[۲۱] ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۴۷.    
)


از این ماده دو مورد در نهج البلاغه آمده است.
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶، خطبه ۱۳.    
[۲۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه ۹۰.    


۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۷.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ص۱۹۲.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۴۰۳.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶، خطبه ۱۳.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۴۰، خطبه ۱۳.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵، خطبه ۱۳.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱، خطبه ۱۳.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۶.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۸.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱، ص۵۰۶-۵۰۸.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۰.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۵۱.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه ۹۰.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۷۲-۱۷۳، خطبه ۸۹.    
۱۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۱۳۱، خطبه ۹۱.    
۱۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۸۹، خطبه ۹۱.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۶۶.    
۱۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۷۷۶.    
۱۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۴، ص۱۴۰-۱۴۱.    
۲۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۷، ص۹.    
۲۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۳۴۷.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶، خطبه ۱۳.    
۲۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۹۶، خطبه ۹۰.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رغو»، ج۱، ص۴۵۷.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 13 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 90 نهج البلاغه
جعبه ابزار