إِذْن (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
إِذْن: (أَن يَأْذَنَ اللَّهُ)«إِذْن» (به کسر الف و سکون ذال) به معنای
اجازه و اعلام است.
اين
آیه هم چنان خرافه
بت‌پرستی را محكوم مى‌كند.
سوال این‌است آیا اجسام بى‌روح و بى‌ارزش به
شفاعت در پيش‌گاه
خدا برخيزند؟ و يا در مشكلات و گرفتاری‌ها در
دنیا و
آخرت به او پناه بدهند؟ درحالى كه آخرت و دنيا تنها از آن خدا است.
عالم اسباب بر محور
اراده او مى‌چرخد، و هر موجودى هر چه دارد از
برکت وجود او است، شفاعت از ناحيه او و حل مشكلات نيز به دست
قدرت او است.
قرآن مشركان را به كلى از شفاعت بت‌ها و حل مشكلات به
وسیله آن‌ها مايوس و نوميد مى‌كند.
به موردی از کاربرد إِذْن در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَكَم مِّن مَّلَكٍ فِي السَّمَاوَاتِ لَا تُغْنِي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا إِلَّا مِن بَعْدِ أَن يَأْذَنَ اللَّهُ لِمَن يَشَاءُ وَيَرْضَى) «و چه بسيار فرشتگان آسمان‌ها كه شفاعت آن‌ها سودى نمى‌بخشد مگر پس از آن‌كه خدا براى هركس بخواهد و راضى باشد اجازه شفاعت دهد.»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: شفاعت ملائكه مشروط به اذن و رضاى خداى سبحان است. فرق ميان اذن و رضا اين است كه رضا امرى است باطنى، و عبارت است از حالت ملايمت نفس راضى، با آن‌چه از آن راضى است، ولى اذن أمر ظاهرى است و اعلام صاحب اذن است، صاحب اذن مى‌خواهد اعلام كند از قبل من هيچ مانعى نيست كه تو فلان كار را بكنى، و اين، هم با داشتن رضاى باطنى مى‌سازد و هم با نبودن آن، ولى رضا بدون اذن نمى‌سازد، حال چه رضاى بالقوه و چه بالفعل.
اين آيه در صدد اين است كه بفرمايد: ملائكه از ناحيه خود مالک هيچ شفاعتى نيستند، به طورى كه در شفاعت كردن بى‌نياز از خداى سبحان باشند، آن‌طور كه بت‌پرستان معتقدند، چون تمامى امور به دست خداست، پس اگر هم شفاعتى براى فرشته‌اى باشد، بعد از آن است كه خدا به شفاعتش راضى باشد و اذنش داده باشد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «اذن»، ج۱، ص۴۷.
