رتق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَتَق (به فتح راء و تاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای بستن و منظّم کردن است. پنج مورد از این ماده در «نهج البلاغه» آمده است.
رَتَق به معنای بستن و منظّم کردن است. «رَتَقَهُ رَتْقاً: سدَّهُ و اغلقهُ»
و گویند «رجل راتق فاتق» یعنی مردی است که می‌بندد و می‌گشاید.
امام (صلوات‌الله‌علیه) آنگاه که
عثمان ابوذر را به ربذه تبعید می‌کرد در تودیع ابوذر چنین فرمود:
«یا اَباذَرٍّ... وَ لَوْ اَنَّ السَّماواتِ وَ الاَْرَضینَ کانَتا عَلَی عَبْد رَتْقاً ثُمَّ اتَّقَی اللهَ لَجَعَلَ اللهُ لَهُ مِنْهُما مَخْرَجاً... » «ای اباذر... اگر آسمان‌ها و زمین بر بنده‌ای بسته باشند و او تقوی کند،
خداوند برای او راه فرجی و خروجی قرار دهد.»
(شرح‌های خطبه:
)
درباره
رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده:
«اَرْسَلَهُ بِالضّیاءِ وَ قَدَّمَهُ فی الاصْطِفاءِ فَرَتَقَ بِهِ الْمَفاتِقَ وَ ساوَرَ بِهِ الْمُغالِبَ» «او را با
قرآن نورانی فرستاد و در پیامبری بر دیگران
فضیلت داد و با او محل‌های گشاده (فساد و اختلال) را مسدود کرد و او را بر هر که به فکر غلبه بر
حق بود غالب گردانید.»
(شرح‌های خطبه:
) رجوع شود به (سور) «ارتتاق» از باب افتعال به معنی بسته شدن که دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.
پنج مورد از این ماده در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رَتَق»، ج۱، ص۴۳۲.
