• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ربق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رِبْق (به کسر راء و سکون باء) از واژگان نهج البلاغه ریسمانی است که چند تا دستگیره (بند) دارد و با آن چهارپا را می‌بندند. هر دستگیره «گره» آن رَبقه یا رِبقه است و رِبَق جمع ربقه می‌باشد. این واژه پنج بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.



رِبْق (بر وزن مصر) ریسمانی است که چند تا دستگیره (بند) دارد و با آن چهارپا را می‌بندند و هر دستگیره «گره» آن را ربقه به فتح و کسر اول گویند.


امام (صلوات‌الله‌علیه) ظاهرا به اهل بصره فرموده است: «وَ لَقَدْ اَحْسَنْتُ جِوارَکُمْ وَ اَحَطْتُ بِجُهْدی مِنْ وَرائِکُمْ وَ اَعْتَقْتُکُمْ مِنْ رَبَقِ الذُّلِّ وَ حَلَقِ الضَّیْمِ» یعنی «شما را خوب مجاورت کردم، با تلاش از پی حمایت شما آمدم، شما را از بندهای ذلت و از زنجیرهای ظلم آزاد کردم.» (شرح‌های خطبه: )
رِبَق بر وزن عنب جمع ربقه است.
آن حضرت در فضیلت نماز فرموده: «وَ اِنَّها لَتَحُتُّ الذُّنوبَ حَتَّ الْوَرَقِ وَ تُطْلِقُها اِطْلاقَ الرِّبَق» یعنی «نماز گناهان را می‌ریزد مانند ریختن برگ و آن‌ها را رها می‌کند، مانند رها کردن از بندها.» (شرح‌های خطبه: )


این واژه پنج بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۳۰.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۶۶.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴۳، خطبه۱۵۹.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۷۰، خطبه۱۵۴.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۲۴، خطبه۱۵۹.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۴۳، خطبه۱۵۹.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۰۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۰۳-۵۰۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۲۰۵-۲۰۶.    
۱۰. خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۴۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۲۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۴، خطبه۱۹۹.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۰۴، خطبه۱۹۴.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۶، خطبه۱۹۹.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۹۳، خطبه۱۹۹.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۳۸.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۸۴۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۷۲۷.    
۱۹. خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۳۲۷.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۲۰۲.    
۲۱. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۴۳، خطبه۱۵۹.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۰۴، خطبه۱۹۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رِبْق»، ج۱، ص۴۳۰.    






جعبه ابزار