رابطه منفصله
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رابطه منفصله، از
اصطلاحات علم منطق بوده و به
الفاظ بیانگر انفصال
مقدّم و
تالی گفته می‌شود.
رابطه منفصله، از
اصطلاحات علم منطق بوده و به
الفاظ بیانگر انفصال
مقدّم و
تالی گفته می‌شود.
رابطه در
قضیه شرطیه را «
رابطه شرطیه» می‌گویند.
رابطه شرطیه خود بر دو قسم است:
۱-
رابطه متصله یا رابط اتصالی؛ رابطه متصله وجود، چیزی را به دیگری ربط می‌دهد
۲- رابطه منفصله یا رابط انفصالی، وجود، یکی را به عدم دیگری یا وجود هر یک را به عدم دیگری مربوط می‌کند.
۱- رابطه منفصله یا ایجابی است؛ رابطه منفصله ایجابی عبارت است از: اداتی مانند: «اَو»، «امّا» (به طور مکرّر) و «ام» در
عربی، و «یا» (به‌طور مکرّر و گاهی هم منفرداً) در
فارسی که در قضیه شرطیه به کار می‌رود و باعث انفصال و جدایی بین مقدم و تالی می‌شود، به طوری که با برداشتن این ادات، قضیه شرطیه منفصله به دو
قضیه حملیه تبدیل می‌شود.
۲- رابطه منفصله سلبی.
مفاد رابطه منفصله سلبی، نفی انفصال و جدایی مقدم و تالی در قضیه منفصله است که با افزودن عباراتی مثل «نه چنین است که»، «چنین نیست که»، «این طور نیست که» و امثال آن بر سر قضیه منفصله وارد می‌شود؛
مانند: «چنین نیست که
مثلث یا قائم الزاویه باشد یا
متساوی الساقین»؛ یعنی بین این دو منافاتی نیست و اجتماع هر دو ممکن است.
پایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «رابطه منفصله»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۲۹.
