رؤیا (دیدگاه امام خمینی)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
امام خمینی تعبیر در رؤیا را رجوع از عالم شهادت به
عالم غیب میداند. بنا بر نظر ایشان رؤیا تمثل حقایق غیبی در حضرت خیال است که به صورت مناسب آن حضرت ظهور مییابد.
حکما و اهل معرفت با تبیین صورتهای مشاهده شده در رؤیا و بازگرداندن آنها به ارواح معانی که در عالم ملکوت است، کوشیدهاند تا زبان رمزگونه رؤیا را تفسیر کنند که این حقیقت تعبیر خواب است.
امام خمینی تعبیر در رؤیا را رجوع از عالم شهادت به عالم غیب میداند؛ چنانکه تنزیل رجوع از عالم غیب به عالم شهادت است و آنچه را که شخص از عالم غیب میگیرد، درصورتیکه بهصورت مناسب مثالی یا ملکی در مرتبه
خیال ظاهر شود تنزیل است و اگر بهمراتب غیبی صعود کند، تاویل است. همچنان که قرآن کریم به اعتبار عوالم هفتگانه دارای هفت رتبه تنزیل است در مقابل با رجوع به مراتب بطونی دارای هفت مرتبه
تاویل است.
بنا بر نظر ایشان رؤیا تمثل حقایق غیبی در حضرت خیال است که به صورت مناسب آن حضرت ظهور مییابد.
چنانکه در رؤیای حضرت ابراهیم که دستور به ذبح اسماعیل داشت، ذبح نفس خود برای او به صورت ذبح فرزند مجسم شده بود، اما عشق مفرط به مقام ربوبیت مانع این شد که او رؤیای خود را تعبیر کند و از معنا به روح و لبّ آن منتقل شود.
بنابراین هر شی در هر مرتبه از هستی صورتی متفاوت خواهد داشت و برای ادراک حقیقت هر شیئی در مراتب پایینتر لازم است به مراتب بالاتر آن دست یافت. در رؤیای صحیح که در حقیقت جزئی از اجزای نبوت به شمار میرود، صورتی از عالم ملکوت در قالب دیگری در صفحه جان انسان منعکس میشود؛ برای نمونه شخصی که حکمت را به غیر اهلش میآموزد، در خواب به صورت آویزان کردن درّ و یاقوت بر گردن خوک نمایان میشود و یا دشمن به صورت مار و علم به صورت شیر نمایان میشود، بنابراین در رویا لازم است صورتها به معانی خود در عالم بالاتر که روح آنها را تشکیل میدهد برگردانده شوند.
•
دانشنامه امام خمینی ، تهران،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی ، ۱۴۰۰ شمسی.