ذِکْر (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ذِكْر (به کسر ذال و سکون کاف) از
واژگان نهج البلاغه به معنای
ياد كردن است خواه با
زبان باشد و خواه با
قلب و خواه بعد از
نسیان باشد و يا با ادامه يادآورى.
این واژه دارای مشتقاتی است که در
نهج البلاغه بهکار رفته است، مانند:
• تَذَّكر به معنای يادآورى است؛
• ذِكْرة نيز چنين است.
از اين ماده موارد زيادى در «نهج البلاغه» آمده است.
ذِكْر به معنای
ياد كردن است خواه با زبان باشد و خواه با قلب و خواه بعد از نسيان باشد و يا با ادامه يادآورى.
راغب گويد: حفظ به اعتبار نگهداشتن و ذكر به اعتبار حاضر كردن در
ذهن است، گاهى به حضور شىء در ذهن و گاهى به قول اطلاق مىشود.
تَذَّكر به معنای يادآورى است.
ذِكْرة نيز چنين است.
موردی که در «نهجالبلاغه» استفاده شده به شرح ذیل میباشد.
امام (صلواتاللهعلیه) فرموده:
«طوبَى لِمَنْ ذَكَرَ الْمَعادَ وَ عَمِلَ لِلْحِسابِ وَ قَنِعَ بِالْكَفافِ وَ رَضیَ عَنِ اللهِ.» (خوشا به حال كسى كه به
ياد معاد باشد و براى
روز حساب عمل كند و به مقدار
کفایت قناعت نمايد و از
خدا راضی باشد.)
از اين ماده موارد زيادى در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذکر»، ج۱، ص۴۱۴.