• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذُهول (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: ذُهول (قاموس قرآن (جلد ۳))
مقالات مرتبط: تَذْهَلُ (لغات‌قرآن)، ذَهْل (مفردات‌نهج‌البلاغه)، ذهول (مقالات مرتبط).


ذُهول (به ضم ذال) از واژگان قرآن کریم به معنای نسیان و غفلت است. این واژه فقط یکبار در آیه ۲ سوره حج
[۱] حج/سوره۲۲، آیه۲.    
آمده است.


ذُهول
[۲] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹.    
[۳] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۳۲.    
[۴] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۷.    
به معنای نسيان و غفلت است.
[۵] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۷۰۲.    

راغب می‌گويد: ذهول شغلى است كه موجب نسيان و اندوه باشد.
[۶] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۳۲.    


(يَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ‌ كُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ)
[۷] حج/سوره۲۲، آیه۲.    
يعنى «روزى آن زلزله را بينى كه هر شيرده (اعمّ از زن و غيره) از بچّه شيرخوار غفلت می‌كند.»
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۷۸.    
[۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۳۹.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۸۰.    
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۱۳.    


۲.۱ - کاربرد در نهج البلاغه

در نهج البلاغه خطبه ۲۱۹ آمده‌ : «حَتَّى فَتَرَ مُعَلِّلُهُ وَ ذَهَلَ‌ مُمَرِّضُهُ»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه۲۲۰.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۳۶، خطبه۲۱۶.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه۲۲۱.    
«تا جائی كه تسليت دهنده‌اش خسته و پرستارش غفلت كند.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۳، خطبه۲۲۱.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۱.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۱.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۳۷.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۴۰.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۶۶.    
)

۲.۲ - کاربرد در صحیفه سجادیه

در صحیفه سجادیه دعای ۲۷ آمده‌ : «وَ أَذْهِلْ‌ قُلُوبَهُمْ عَنِ الِاحْتِيَالِ».
[۲۱] صحیفه سجادیه، ترجمه انصاریان، دعای۲۷، ص۱۵۳.    
يعنى: «قلوب و افكار مشركان را از چاره‌جوئى غافل ساز.»

اين كلمه در كلام اللّه عظيم فقط يكبار آمده است.
[۲۲] حج/سوره۲۲، آیه۲.    


۱. ↑ حج/سوره۲۲، آیه۲.    
۲. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۹.    
۳. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۳۲.    
۴. ↑ طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۷۷.    
۵. ↑ جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۷۰۲.    
۶. ↑ راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۳۲.    
۷. ↑ حج/سوره۲۲، آیه۲.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۴۷۸.    
۹. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۳۹.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۱۸۰.    
۱۱. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۱۳.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه۲۲۰.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۳۶، خطبه۲۱۶.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه۲۲۱.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۳، خطبه۲۲۱.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۱۱.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۱.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۳۳۷.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۴۰.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۶۶.    
۲۱. ↑ صحیفه سجادیه، ترجمه انصاریان، دعای۲۷، ص۱۵۳.    
۲۲. ↑ حج/سوره۲۲، آیه۲.    


قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «ذهول»، ج۳، ص۲۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره حج
جعبه ابزار