ذنب - به فتح نون (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ذَنَب (به فتح ذال و باء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای دُم حیوان است. این واژه چهار بار در
نهج البلاغه آمده است.
ذَنَب (بر وزن شرف) به معنای دم حيوان و غيره است.
ذنب دو بار درباره دم
طاوس در
خطبه ۱۶۵ آمده است.
«وَ ذَنَب أَطَالَ مَسْحَبَهُ.» (و دُمى كه دامنه آن را طولانى گردانيد.)
(شرح‌های خطبه:
) و
«وَيَتَصَفَّحُ ذَنَبَهُ وَجَنَاحَهُ.» (و به بال‌ها و دمش خيره نگاه مى‌كند.)
(شرح‌های خطبه:
)
امام (صلوات‌الله‌علیه) كلام ذيل را ظاهرا درباره
مهدی موعود (صلوات‌اللّه‌علیه) فرموده:
«فَهُوُ مُغْتَرِبٌ إِذَا اغْتَرَبَ الاِْسْلاَمُ، وَ ضَرَبَ بِعَسِيبِ ذَنَبِهِ، وَ أَلْصَقَ الاَْرْضَ بِجِرَانِهِ، بَقِيَّةٌ مِنْ بَقَايَا حُجَّتِهِ، خَلِيفَةٌ مِنْ خَلاَئِفِ أَنْبِيَائِهِ.» «عسيب» به معنای بيخ و اصل دم حيوان است. «جران» مقدم گردن
شتر را گويند ما بين محل
ذبح و
نحر. يعنى او (علیه‌السلام) با
اسلام است. چون اسلام غريب شود و اصل دمش را بر
زمین زند (خسته شود) و گردنش را بر زمين بچسباند، او نيز غريب مى‌شود، او بقيّه‌ای است از بقاياى حجت‌هاى خداوند و جانشينى است از جانشينان پيامبرانش!»
(شرح‌های خطبه:
)
و نيز فرموده:
«ضَرَبَ يَعْسُوبُ الدِّينِ بِذَنَبِهِ ...» ( پيشواى دين (خشم گيرد) و آمادگى خود را اعلام مى‌كند.)
(شرح‌های غریب:
)
غریب ۱ كه در «خرف» گذشت.
این کلمه چهار بار در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذنب»، ج۱، ص۴۱۸.
