• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ذَعَن (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: ذَعَن (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: ذَعَن (مفردات‌قرآن)، مُذعِنین (لغات‌قرآن).


ذَعَن (به فتح ذال و عین) و اِذْعان از واژگان نهج البلاغه به معنای طاعت و انقیاد است.
از این ماده دوازده بار در نهج البلاغه آمده است.


ذَعَن
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۴.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۵۴.    
و إذْعان به معنای طاعت و انقياد است.


مواردی که در «نهج‌البلاغه» استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - إِذْعان - خطبه ۱۹۵

امام (صلوات‌الله‌علیه) فرموده:
«وَ أَشْهَدُ أَنْ لا إِلهَ إِلاّ اللهُ شَهادَةَ إيمان وَ إِيقان وَ إِخْلاص وَ إِذْعان.»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص، خطبه۱۹۵.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۳، خطبه۱۹۰.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۰۸، خطبه۱۹۵.    

(از روى ایمان و یقین و اخلاص و اعتقاد گواهی مى‌دهم كه معبودى جز خداوند یکتا نيست.)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۷۹، خطبه۱۹۵.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۳.    

(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۵.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۶۲۵.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۸۸.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۲.    
)


۲.۲ - مُذْعِنات - خطبه ۱۸۲ (آسمان‌ها)

آن حضرت درباره آسمان‌ها فرموده:
«خَلْقُ السَّماواتِ مُوَطَّدات بِلا عَمَد قائِمات بِلا سَنَد دَعاهُنَّ فَأَجَبْنَ طائِعات مُذْعِنات.»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج، ص، خطبه۱۷۰.    
[۱۴] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۶۱، خطبه۱۸۲.    

يعنى «آسمان‌ها را آفريد ثابتند بدون ستون و ايستاده‌اند بدون تكيه‌گاه، آن‌ها را خواند، اجابت كردند در حالی كه مطیع بودند و منقاد.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۳، خطبه۱۸۲.    
[۱۶] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    

(شرح‌های خطبه:
[۱۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۴.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۵.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۰۷.    
[۲۰] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۸۳.    
)


از اين كلمه دوازده مورد در «نهج البلاغه» يافته است.
[۲۱] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص، خطبه۱۹۵.    
[۲۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۱۴.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۲۵۴.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص، خطبه۱۹۵.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۱۹۳، خطبه۱۹۰.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۰۸، خطبه۱۹۵.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۷۹، خطبه۱۹۵.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۳.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۸۵.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۶۲۵.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۲، ص۱۸۸.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۷۲.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج، ص، خطبه۱۷۰.    
۱۴. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۶۱، خطبه۱۸۲.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۰۳، خطبه۱۸۲.    
۱۶. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۹۹.    
۱۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۷۰۴.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۵.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۳۰۷.    
۲۰. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۸۳.    
۲۱. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص، خطبه۱۹۵.    
۲۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۰۵، خطبه۱۸۲.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «ذعن»، ج۱، ص۴۱۴.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 182 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 195 نهج البلاغه
جعبه ابزار