• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دیماس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





ديماس (به کسر دال و فتح میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای مكان عميق و ظلمانى كه نور در آن نفوذ نمى‌كند، است.
زندان حجّاج بن یوسف را به آن جهت «ديماس» مى‌گفتند.
از این کلمه یک بار در «نهج‌البلاغه» آمده است.




ديماس: به معنای مكان عميق و ظلمانى كه نور در آن نفوذ نمى‌كند.
زندان حجّاج بن یوسف را به آن جهت «ديماس» مى‌گفتند.



به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - الدّيماسِ - نامه ۶۵ (نامه حضرت به معاویه)

حضرت علی (علیه‌السلام) به معاویه مى‌نويسد: «وَ قدْ أَتاني كِتابٌ مِنْكَ ... أَساطيرَ لَمْ يَحُكْها مِنْكَ عِلْمٌ وَ لاَ حِلْمٌ، أَصْبَحْتَ مِنْها كَالْخائِضِ فِي الدَّهاسِ، وَ الخابِطِ فِي الدّيماسِ»
«از تو نامه‌اى به من رسيد كه پر از افسانه‌ها بود. نبافته آن‌ها را نه علمى از تو و نه عقلى، از آن افسانه‌ها مانند كسى گشتى كه در زمين نرمى (مشكل السير) قدم بگذارد و يا در مكان تاريكى وا ماند.»
«خَبِطَ فى سيره» يعنى هدایت نيافت در راه رفتن خود.



از اين لفظ يک مورد در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۳۹۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج ۴، ص ۷۱.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۵۱، نامه ۶۵.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج ۳، ص ۱۳۸، نامه ۶۵.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۴۵۶، نامه ۶۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۷۱۳، نامه ۶۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۳۵۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۵، ص ۳۵۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۱۱، ص ۲۹۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲۰، ص ۳۸۲.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۱۸، ص ۲۶.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۵۱، نامه ۶۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دیماس»، ج۱، ص۳۹۳.    






جعبه ابزار