• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دَیَّث (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: دَیَّث (مفردات‌نهج‌البلاغه)
مقالات مرتبط: ذلّ (مفردات‌قرآن)، ذَلُول (لغات‌قرآن)، ذلت.


دَیَّث (به فتح دال و باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای ذلیل كردن است.
از این لفظ یک مورد در «نهج‌ البلاغه» آمده است.



دَیَّث:
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۴۰۶.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج ۲، ص ۲۵۳.    
به معنای ذليل كردن است. گويند: «دَيَّثَهُ‌: ذلَّلهُ‌»
[۳] شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج ۲، ص ۲۵۷.    


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - دُيِّثَ - خطبه ۲۷ (حضرت درباره جهاد)

حضرت علی (علیه‌السلام) درباره جهاد فرموده: «فَمَنْ تَرَكَهُ رَغْبَةً عَنْهُ أَلبَسَهُ اللهُ ثَوْبَ الذُّلِّ... وَ دُيِّثَ بِالصَّغارِ وَ القَماءَةِ»
[۴] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۷، خطبه ۲۷.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۶۳، خطبه ۲۷.    
[۶] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۶۹، خطبه ۲۷.    

«يعنى هر كه جهاد را از روى بى‌اعتنائى ترک كند، خداوند لباس ذلّت را بر او مى‌پوشاند و ذليل مى‌شود با خوارى و حقارت.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۷۵، خطبه ۲۷.    
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۸.    

(شرح‌های خطبه:
[۹] بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۶.    
[۱۰] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۱۴، ص ۸۸.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۳۹۵.    
[۱۲] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۷.    
)
قمأة (بر وزن رحمة) ذلت و حقارت است.


از این کلمه یک بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.
[۱۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۷، خطبه ۲۷.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۴۰۶.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج ۲، ص ۲۵۳.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج ۲، ص ۲۵۷.    
۴. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۷، خطبه ۲۷.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۶۳، خطبه ۲۷.    
۶. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۶۹، خطبه ۲۷.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۷۵، خطبه ۲۷.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۶۸.    
۹. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۶.    
۱۰. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۱۴، ص ۸۸.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۳۹۵.    
۱۲. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۷.    
۱۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۷۷، خطبه ۲۷.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دیث»، ج۱، ص۴۰۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 27 نهج البلاغه
جعبه ابزار