• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دَوْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَوْر (به فتح دال و سکون واو ) از واژگان نهج البلاغه به معنای گردش، حركت و برگشتن شى‌ء به جاى اولّى است.
از اين لفظ نه بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.




دَوْر: به معنای گردش است.
در اقرب الموارد گويد: دَوْر به معنى حركت و برگشتن شى‌ء به جاى اولّى است.



به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - دارَتْ - خطبه ۳۴ (حضرت در مذمت یاران)

حضرت علی (علیه‌السلام) در مذمت ياران فرموده: «إِذا دَعَوْتُكُمْ إِلَى جِهادِ عَدُوِّكُمْ دارَتْ أَعْيُنُكُمْ، كَأَنَّكُمْ مِنَ الْمَوْتِ في غَمْرَة»
«چون شما را به جنگ مى‌خوانم چشم‌هايتان به دوران مى‌افتد گويا در مستى و اغماى مرگ هستيد.»


۲.۲ - تدور - خطبه ۱۱۸ (تدابیر جنگی حضرت)

حضرت درباره اين‌كه خودش در مراكز بماند و يارانش به جنگ بروند فرموده: «وَ إِنَّما أَنَا قُطْبُ الرَّحا تَدُورُ عَلَيَّ وَ أَنَا بِمَكاني فَإِذا فَارَقْتُهُ اسْتَحارَ مَدارُها»
«من قطب آسيابم كه سنگ آسياب بر دور من مى‌گردد و من در مكانم هستم، اگر از مكانم كنار روم مدار آسياب حکومت متزلزل مى‌شود.»



از این کلمه نه بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.



۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۴۰۲.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج ۳، ص ۳۰۴.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۹۳، خطبه ۳۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۷۸، خطبه ۳۴.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۷۸، خطبه ۳۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۹۱، خطبه ۳۴.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۱۶۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۱۶۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۲، ص ۳۲۲.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۴، ص ۷۴.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۱۹۰.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۲۳۱، خطبه ۱۱۷.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۱۷۵، خطبه ۱۱۹.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۶۱، خطبه ۱۱۹.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۲۰۰.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۲۰۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۵، ص ۱۸۷.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۸، ص ۱۰۶.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۲۸۶.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۹۳، خطبه ۳۴.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۷۲، خطبه ۱۱۸.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۴۱، خطبه ۱۰۷.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۷۸، خطبه ۱۲۱.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۳۹، خطبه ۱۵۷.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۵۹، خطبه ۱۶۴.    
۲۷. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۵۹، خطبه ۱۶۴.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دور»، ج۱، ص۴۰۲.    






جعبه ابزار