دَهْق (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دَهْق (به فتح دال و سکون هاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای پر كردن و ريختن است. از این لفظ فقط یک مورد در
نهج البلاغه آمده است.
دَهْق:
به معنای پر كردن و ريختن است. «دَهَقَ الكاسَ دَهْقاً: ملاَها»
حضرت علی (علیهالسلام) درباره
خدا و خلقت
انسان فرموده:
«أَمْ هذَا الَّذِي أَنْشَأَهُ فِي ظُلُمَاتِ الاَْرْحَامِ... نُطْفَةً دِهاقاً وَ عَلَقَةً مِحَاقاً وَ جَنِيناً وَ رَاضِعاً وَ وَلِيداً وَ يَافِعاً» (مگر اين همان نطفه و خون نيم بند نيست، كه
خداوند او را در تاريكیهاى رحم و غلافهاى تو در توى (شكم مادر) آفريد تا (به صورت) جنين درآمد، سپس كودكى شيرخوار شد، كم كم بزرگتر گرديد تا نوجوانى (خوش منظر) گرديد.)
(شرحهای خطبه:
) منظور از دهاق، ظاهرا ريخته شده است در لغت آمده: «دهق الماء دهقا: افرغه افراغا شديدا»
در
قرآن مجید آمده:
(مِنْ ماءٍ دافِقٍ) يعنى: «بلكه خدا آن است كه انسان را در تاريكیهاى رحم آفريد نطفه ريخته شده و علقه بىشكل و
جنین و شيرخوار و مولود جوان شده.»
این کلمه فقط یک بار در نهج البلاغه آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دهق»، ج۱، ص۳۹۸.