• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ده رساله فارسی‌ (کتاب)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



«ده رساله فارسی»، مجموعه‌ای است نفیس از استاد حسن زاده ، مشتمل بر موضوعات مختلف قرآنی، عرفانی، حکمی، فقهی، طبی، اخلاقی، ریاضی و فلکی.



این مجموعه، حاوی یک خطبه کوتاه و ده رساله است.
[۱] ده رساله فارسی‌، حسن زاده آملی، ص۷-۴۳۱.



رساله اول، موسوم به «مدارج و معارج» است و در آن، سخن از مدارج قرآن و معارج انسان ، به میان آمده و نیز بحثی اجمالی در مورد حروف مقطعه قرآن، مطرح گردیده است.
رساله دوم، دارای عنوان «کل فی فلک یسبحون»، است. پاره‌ای از مطالب مطرح شده در این رساله، عبارتند از: افلاک، در علم هیئت از قدیم الدهر به معنی مدارات اجرامند؛ دانشمندان هیوی، فلک را بر جسم کره مطلقا، خواه عنصری و خواه سماوی، اطلاق کرده‌اند؛ ثابت بن قرة که از دانشمندان ریاضی و هیوی بزرگ پیشین است، به چند قرن قبل از اسحاق نیوتن ، قائل به قوه جاذبه زمین بوده است؛ پیشینیان قائل به حرکت وضعی و انتقالی زمین بوده‌اند و کپرنیک و گالیله بدان متفرد نبوده‌اند؛ ارض قرآنی و ارض هیوی و تمیز هر یک از دیگری و...
رساله سوم، به نام رساله «لوح و قلم» است و در باره حقیقت ملک و تمثل آن برای انسان ، وحی ، قلم ، لوح ، کتاب ، قضا و قدر ، آسمان و زمین ، طبقات ملائکه و... سخن گفته است.
رساله چهارم، موسوم به « لیلة القدر و فاطمه سلام‌الله‌علیهم» است و در آن، از لیلة القدر بودن و یوم الله بودن حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیهم و مقام رفیع لیلة القدر و یوم الله و عظمت سعه وجودی انسان و شرح صدر او، سخن به میان آمده است.
رساله پنجم، به نام « مناسک حج » است و در باره عمره تمتع ، حج تمتع و برخی از احکام نساء می‌باشد و در پایان رساله، مؤلف، نامه حاوی برخی از اسرار اعمال حج را که به یکی از دوستان زائر بیت الله نوشته، ذکر نموده است.
رساله ششم، موسوم به «کر» است و با توضیح برخی از قواعد و اصطلاحات ریاضی و تمسک به آنها، در مورد مقدار کر بحث کرده است.
رساله هفتم، به نام «قطب نما و قبله نما»، است و در باره فرق قطب جغرافیایی و قطب مغناطیسی زمین، معرفت سمت قبله از قطب نما و تمیز قطب نما از قبله نما سخن می‌گوید.
رساله هشتم، به نام «اختلاف منظر و انکسار نور»، است و در باره اختلاف منظر و انکسار نور و برخی از آلات رصدی و جیب و ارتفاع و بعضی دیگر از مسائل هیوی و ریاضی و طبیعی سخن گفته است.
رساله نهم، به نام «طب و طبیب» است و در آن، از ارزش علم طب و مقام و منزلت طبیب و برخی از حکایات در زمینه معالجات شگفت انگیز، سخن به میان آمده است.
رساله دهم، موسوم به «تشریح» است و در آن، از سابقه تشریح و جایگاه آن در میان اطبای اسلامی، بحث شده است.


فهرست محتویات مجموعه، در پایان آن ذکر شده است.


۱. ده رساله فارسی‌، حسن زاده آملی، ص۷-۴۳۱.



نرم افزار مجموعه آثار علامه حسن‌زاده آملی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.



جعبه ابزار