دَلّی (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دَلّی: (فَدَلَّاهُمَا بِغُرُورٍ)«دَلّی» از
«تدلیه» به معنای فرستادن
«دلو» در
چاه است که آن را به ریسمانی بسته و تدریجاً در چاه پایین برند، و این در حقیقت کنایه لطیفی از این معناست که
شیطان با طناب
مکر و فریب، آنها را از مقام والایشان فرود آورد و به چاه‌سار مشکلات و دوری از رحمت حق افکند.
(فَدَلَّىٰهُمَا بِغُرُورٖۚ فَلَمَّا ذَاقَا ٱلشَّجَرَةَ بَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَنَادَىٰهُمَا رَبُّهُمَآ أَلَمۡ أَنۡهَكُمَا عَن تِلۡكُمَا ٱلشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَآ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمَا عَدُوّٞ مُّبِينٞ) (و به اين ترتيب، آنها را با فريب از مقامشان فرود آورد. و هنگامى كه از آن درخت چشيدند، اندامشان (عورتشان) بر آنها آشكار شد؛ و براى پوشاندن خود، از برگهاى درختانِ بهشتى جامه دوختند. و پروردگارشان آنها را ندا داد كه: «آيا شما را از آن درخت نهى نكردم، و نگفتم كه شيطان براى شما دشمن آشكارى است؟!»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: تدلیة به معنای نزدیک کردن و رساندن است، هم چنان که تدلی به معنای نزدیکی و رهایی از قیود است، و گویا این معنا
استعاره از دلوت الدلو انداختم دلو را بوده باشد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دَلّی»، ص۲۲۷.
