دعا به معنای درخواست توأم با خضوع و تضرع بنده از خداوند است. دعا برترین عبادت و دارای فضیلت و مستحب است. در روایات اسلامی توصیه شده که والدین برای فرزندان خود دعا کنند، و یکی از دعاهایی که بدون تردید به اجابت میرسد دعای پدر در حق فرزند است.
واژه دعا، در لغت برگرفته از کلمه دعو، به معنای «متمایل کردن چیزی به سمت خود بوسیله صدا و بیان است.» بر این اساس، اصل در دعا، خواندن با صوت و لفظ است و در اصطلاح عبارت است از درخواست توأم با خضوع و تضرع بنده از خداوند. دعا كردن، مستحب و داراى فضيلت بسيار و برترين عبادت است، ترك دعا از روى تکبرحرام و از گناهان کبیره است و بنابر قول مشهور، دعا كردن در نماز میّت براى مؤمنان پس از تکبیر سوم و براى میّت پس از تکبیر چهارم واجب است.
در روایات اسلامی توصیه شده که والدین برای فرزندان خود دعا کنند و موفقیت و سربلندی آنها را از خداوند متعال بخواهند. در قرآن کریم در داستان حضرت یوسف (علیهالسّلام) آمده است: برادران یوسف به پدرشان گفتند، از خداوند آمرزشگناهان ما را بخواه که ما خطاکار بودیم، وی جواب داد: بهزودی برای شما از پروردگارم آمرزش میطلبم که او غفور و رحیم است، «قالَ سَوفَ اَستَغفِرُ لَکُم رَبَّی اِنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِیمُ
عایشه نقل نموده است که مردم، کودکان را به نزد پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) میآوردند، آن حضرت برایشان دعا میخواند.
[۵]ابییعلی موصلی، احمد بن علی، مسند، ج۴، ص۱۵۷، ح۴۶۰۳.
همچنین امام کاظم (علیهالسّلام) از اجدادش (علیهمالسّلام) نقل نموده که سه قسم از دعاها بدون تردید به اجابت میرسد، دعای مظلوم، دعای مسافر و دعای پدر در حق فرزند. «وَ دَعوَةُ الوالِدِ عَلی وَلَدِهِ».
در کتاب شریف صحیفه سجادیه، امام زین العابدین (علیهالسّلام) در حق فرزندان خود این چنین دعا میکند: خدایا بر من منّت نِه و فرزندانم را باقی گذار و صلاح و رستگاری آنان را به من عطا فرما، خدایا عمرشان را طولانی گردان و کودکانشان را بزرگ و ضعفهایشان را قوی گردان و بدنهایشان را سالم قرار ده، همچنین دین و اخلاقشان را ...، خدایا آنها را بهگونهای قرار ده که اوامر تو را اطاعت نمایند و دوستان تو را دوست بدارند و دشمنان تو را دشمن باشند. «... اَللّهُمَّ وَ مُنَّ عَلَیّ بِبَقاءِ وَلَدِی وَ بِاِصلاحِهِم لِی وَ بِاِمتاعِی بِهِم، اِلهِی اُمدُد لِی فِی اَعمارِهِم...».