• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

درید بن صمه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



ابوقره درید بن صمه جشمی بکری هوازنی (م ۸ هـ)، یکی از شاعران و جنگ‌آوران عرب تا قبل از اسلام محسوب می‌گردد. او بزرگ بنی‌جُشَم و فرمانده ایشان بود و عمری طولانی کرد تا اسلام را درک کرد، ولی اسلام نیاورد و سرانجام در جنگ حنین بر آیین جاهلیت کشته شد.



ابوقره درید بن صمة بن بکر بن علقه بن خزاعه جشمی بکری هوازنی، از قبیله هوازن بود که در شرق حجاز بودند.
[۲] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۳.
به «صمّه» که لقب پدرش بود، شهرت داشت. اسلام را درک کرد، ولی آن‌را نپذیرفت و از دشمنان سرسخت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به شمار می‌رفت.
[۴] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۲.

او بزرگ بنی‌جشم و سوارکاری شجاع، جنگجو، شاعر و از دلاوران قبیله هوازن، به شمار می‌رفت که در حدود یکصد، نبرد شرکت کرد و در هیچ‌کدام شکست نخورد و نگریخت و به دلیل آشنایی به فنون جنگی، وی را جهت راهنمایی و هدایت در جنگ شرکت می‌دادند. عمر او را، حدود دویست سال نوشته و گفته‌اند که در اواخر عمر، ابروهایش افتادند و چشم‌هایش را پوشانیدند.
علی (علیه‌السّلام) به اشعار او تمثل جسته است.
درید از خنساء خواستگاری کرد و در وصف او اشعار عاشقانه سرود. هنگامی که خنساء تقاضایش را رد کرد، به هجو او پرداخت.


از درید دیوان شعر برجای مانده است. اشعار او را ابوسعید سکری، اصمعی و ابی‌عمر شیبانی جمع‌آوری کرده‌اند.
[۱۵] سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۳.



درید به سال هشتم هجری در جنگ حنین در حال شرک به قتل رسید، بدین‌ترتیب که هوازن روانه جنگ با مسلمانان شدند و او را که نابینا بود همراه آوردند تا از مشاوره‌اش بهره گیرند. هنگامی که هوازن شکست خوردند، ربیعة بن رفیع سلمی، درید را دنبال کرد و او را به قتل رساند.


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۲۲] بكرى، عبدالله بن عبدالعزيز، سمط اللآلی، ج۲، ص۶۹۰.
[۲۳] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۵، ص۲۲۶.
[۲۴] دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۷، ص۹۴۴۵.
[۲۶] ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۱۷، ص۲۳۵.



۱. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۲، ص۳۳۹.    
۲. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۳.
۳. بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۱۱، ص۱۱۸.    
۴. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۲.
۵. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۳، ص۷۲.    
۶. ابن‌قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الشعر و الشعراء، ج۲، ص۷۳۷.    
۷. ابوالقاسم آمدی، حسن بن بشر، المؤتلف و المختلف، ص۱۴۴.    
۸. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۰، ص۲۴۳.    
۹. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۹.    
۱۰. بغدادی، عبدالقادر، خزانة الادب، ج۱۱، ص۱۱۸.    
۱۱. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۰، ص۲۴۷.    
۱۲. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۰، ص۲۵۵.    
۱۳. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، الاغانی، ج۱۰، ص۲۶۸.    
۱۴. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ج۱، ص۱۹۲.    
۱۵. سزگين، محمد فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ص۲۷۳.
۱۶. زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۳، ص۳۳۹.    
۱۷. صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۱۴، ص۹.    
۱۸. طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۳، ص۷۹.    
۱۹. ابن هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، ج۴، ص۹۰۱.    
۲۰. مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۹.    
۲۱. مرزبانی، محمد بن عمران، الموشح، ص۱۰۸.    
۲۲. بكرى، عبدالله بن عبدالعزيز، سمط اللآلی، ج۲، ص۶۹۰.
۲۳. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۵، ص۲۲۶.
۲۴. دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه دهخدا، ج۷، ص۹۴۴۵.
۲۵. ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۱۹۲.    
۲۶. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تهذیب تاریخ دمشق، ج۱۷، ص۲۳۵.



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۳۲۹، برگرفته از مقاله «ابوقره درید بن صمه».
• عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگران پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۱۱۴.






جعبه ابزار