• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دَبَج (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَبَج (به فتح دال و باء) از واژگان نهج البلاغه به معنای حریر است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه بکار رفته است، مانند:
دیباج (به کسر دال و سکون یاء) به معنای حریر می‌باشد.
این واژه دو بار در «نهج البلاغه» به کار رفته است.




دَبَج و ديباج به معنای حرير است.



به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - دیباج - خطبه ۱۲۸ (در وصف مغول)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در وصف مغول فرموده: «يَلْبَسُونَ السَّرَقَ وَ الدّيباجَ وَ يَعْتَقِبُونَ الْخَيْلَ الْعِتاقَ»
«حريرهاى سفيد و مطلق حرير مى‌پوشند و اسبان اصيل نگهدارى مى‌كنند»


۲.۲ - دیباج - خطبه ۱۶۵ (در وصف طاووس)

آن حضرت درباره طاووس فرموده: «ديباجِهِ وَ رَوْنَقِهِ»
«اين رنگ‌ها با جذّابیت فوق‌العاده و درخشش حريرمانند و صفايش از دیگر رنگ‌هاى جهان طبیعت برترى يافته است.»



از این واژه دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۳۷۴.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج ۲، ص ۲۹۶-۲۹۷.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج ۲، ص ۱۷۰.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۸۹، خطبه ۱۲۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج ۲، ص ۱۴، خطبه ۱۲۴.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص ۱۸۶، خطبه ۱۲۸.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۷۷، خطبه ۱۲۸.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۲۵۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۲۵۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۵، ص ۳۵۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج ۸، ص ۲۱۱.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۸، ص ۲۱۵.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۶۸، خطبه ۱۶۵.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج ۲، ص ۹۱، خطبه ۱۶۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص ۲۳۸، خطبه ۱۶۵.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۳۶۵، خطبه ۱۶۵.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۵۶۰.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۵۶۶.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۶، ص ۳۸۳.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج ۱۰، ص ۵۷.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۹، ص ۲۷۴.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۸۹، خطبه ۱۲۸.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۶۸، خطبه ۱۶۵.    



قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دبج»، ج۱، ص۳۷۴.    






جعبه ابزار