• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دوم (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




دَوْم(به فتح دال و سکون واو) از واژگان قرآن کریم به معنای ثبوت و امتداد است.



دَوْم: دوام به معنى ثبوت و امتداد است چنانكه در اقرب آمده ، در صحاح و مفردات گويد: اصل دوام بمعنى سكون و آرامى است گويند «دَامَ‌ الشَّيْ‌ءُ و دَامَ‌ الْمَاءُ» يعنى شى‌ء آرام شد و آب ايستاد. در حديث آمده‌ «نَهَى أَنْ يَبُولَ‌ الْإِنْسَانُ فِي الْمَاءِ الدَّائِمِ.» يعنى «نهى شده انسان در آب ايستاده بول كند.» و گويند «أَدَمْتُ‌ الْقِدْرَ و دَوَّمْتُهَا» يعنى «با ريختن آب غليان ديک را آرام كردم.»
راغب گويد از همين است كه گوئيم «دَامَ‌ الشَّيْ‌ءُ» يعنى زمان بر آن ممتد و زياد شد.


(وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ‌ حَيًّا) «نماز و زکات را تا زنده‌ام بر من توصيه كرد.»
(قالُوا يا مُوسى‌ إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها أَبَداً ما دامُوا فِيها) ((بنی‌اسرائیل) گفتند: اى موسی! تا آن‌ها در آن جا هستند، ما هرگز وارد نخواهيم شد.)
(مَثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُكُلُها دائِمٌ‌) (وصف بهشتى كه به پرهیزگاران وعده داده شده، اين است كه نهرها از پاى درختانش جارى است، ميوه‌هاى آن هميشگى است.)


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۳۷۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۶۴.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۲۵۴.    
۵. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۵، ص۱۹۲۲.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۲.    
۷. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۲۲.    
۸. مریم/سوره۱۹، آیه۳۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۴۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۶۱.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۹۳.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۶۵.    
۱۳. مائده/سوره۵، آیه۲۴.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۱۲.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۵، ص۲۹۲.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۵، ص۴۷۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۳، ص۲۷۹.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۶، ص۲۷۲.    
۱۹. رعد/سوره۱۳، آیه۳۵.    
۲۰. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۴.    
۲۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۳۶۶.    
۲۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۵۰۰.    
۲۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۵۵.    
۲۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۷۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «دوم»، ج۲، ص۳۷۸.    






جعبه ابزار