تفاوت خیاراشتراط با خیارشرط آن است که سبب ثبوت خیاراشتراط، تخلفمشروطٌ علیه از شرط و عدم وفا به آن است؛ در حالى که سببخیارشرط، شرط کردن خیار در عقد است.
موضوع خیاراشتراط، هر عقد لازمى است که متضمن شرط یا شرایط صحیح و لازم الوفا بوده و مشروط علیه از وفا کردن به آن سر باز زده باشد. در این صورت براى مشروط له خیار ثابت مى‌شود.
ثبوت خیاراشتراط با تخلفمشروط علیه از شرط، اتفاقى است؛ لیکن در اینکه وفا به شرط بر مشروط علیهواجب، و تخلف از آن گناه است یا نه، اختلاف است. بنابر قول به وجوب وفا، در اینکه به صرف عدم وفا، خیار ثابت مى‌شود یا تنها در صورت عدم امکان تحصیل شرط، حتّى با اجبارمشروط علیه بر وفا به شرط، از سوى حاکم، اختلاف است. برخى، مشروط له را در صورت عدم وفاى مشروط علیه به شرط، بین اجبار او به وفا در صورت امکان، و اعمال حقّ خیار (فسخ عقد) مخیر دانسته‌اند.
صحتشرطضمن عقد منوط به این امور است: مقدور باشد، مشروع باشد، داراى غرض عقلایى درخور اعتنا باشد، مخالف کتاب و سنّت نباشد، منافى مقتضاى عقد نباشد و معلوم باشد (نه مجهول و مبهم)
