• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَنین (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



مقالات مرتبط: گریه.


خَنین (به فتح خاء) از واژگان نهج البلاغه به گریه یا خنده‌ای که مانند گریه باشد، گویند. امام علی (علیه‌السّلام) در مقام موعظه و برای دوری از دنیا از این ماده استفاده کرده است. از این واژه دو مورد در نهج البلاغه آمده است.



خَنین به معنای گریه یا خنده‌ای که مانند گریه باشد گویند. : «خنّ الرجل خنینا: بکی و قیل ضحک ضحکا کالبکاء»


امام (علیه‌السّلام) در مقام موعظه فرموده: «وَ انْصَرِفُوا بِقُلُوبِكُمْ عَنْها وَ لا يَخِنَّنَّ أَحَدُكُمْ خَنينَ الاَْمَةِ عَلى ما زُوِىَ عَنْهُ مِنْها» ، محمد عبده گوید: خنین یک نوع گریه است که صوت در بینی تردّد می‌یابد.
« با دل‌های خویش از دنیا منصرف شوید و کسی از شما گریه نکند بر آنچه از دستش رفته مانند گریه کنیز.» (شرح‌های خطبه: ) محمد عبده گوید: علت تشبیه به کنیز آن است که او را بسیار وقت می‌زنند و گریه می‌کند، و صدا در بینی‌اش می‌گردد و نیز زن آزاد از گریه ابا دارد، ناگفته نماند «یخنّنّ» با نون تاکید ثقلیه است.


از این ماده دو مورد در «نهج» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۶، ص۲۴۴.    
۳. شرتونی، سعید، قرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۱۱۴.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۸۴، خطبه۱۷۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۶، خطبه۱۶۸.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۴۸، خطبه۱۷۳.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۶، خطبه۱۶۸.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۸۳، خطبه۱۷۳.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲۳.    
۱۰. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۶۲۸-۶۲۹.    
۱۱. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۵۱۸.    
۱۲. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۱۶۳-۱۶۴.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۳۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۰۶، خطبه۱۶۸.    
۱۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۸۴، خطبه۱۷۳.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خنن»، ج۱، ص۳۶۶.    






جعبه ابزار