• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَبْت (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خَبْت (به فتح خاء و سکون باء) از واژگان قرآن کریم به معنای زمين هموار و نرمی و تواضع است.
مشتقات خَبْت که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
أَخْبَتُوا (به فتح الف، سکون خاء و فتح باء) به معنای مطمئن شدند؛
فَتُخْبِتَ‌ (به ضم تاء، سکون خاء و کسر باء) به معنای مطمئن باشد؛
الْمُخْبِتِينَ (به ضم میم، سکون خاء و کسر باء) به معنای متواضعان است.


خَبْت به معنای زمين هموار است.
در مجمع زمين هموار وسيع گفته است.
راغب گويد: سپس اخبات به معنى نرمى و تواضع به كار رفته است‌.


به مواردی از خَبْت که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - أَخْبَتُوا (آیه ۲۳ سوره هود)

(إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَخْبَتُوا إِلى‌ رَبِّهِمْ أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ)
«آنان‌كه ايمان آوردند و اعمال نيک انجام دادند و به خدا مطمئن شدند، ياران بهشت‌اند.»
در مجمع گويد: اخبات به معنى اطمينان است. گويا مراد از اطمینان حتمى دانستن وعده خدا است.


۲.۲ - فَتُخْبِتَ‌ (آیه ۵۴ سوره حج)

(فَيُؤْمِنُوا بِهِ‌ فَتُخْبِتَ‌ لَهُ قُلُوبُهُمْ‌)
«تا به آن ايمان آورند و دلشان بدان مطمئن باشد.»


۲.۳ - الْمُخْبِتِينَ (آیه ۳۴ سوره حج)

(فَإِلهُكُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَ بَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ)
«معبود شما يگانه است به او تسليم شويد و متواضعان را بشارت بده.»



۱. قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۱۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۷۴.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۱، ص۱۱۸-۱۱۹.    
۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۴۱۹.    
۵. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۲۷۴.    
۶. هود/سوره۱۱، آیه۲۳.    
۷. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱۰، ص۲۸۷.    
۸. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۱۹۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۳۵.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۳۰.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۲۵۹.    
۱۲. حج/سوره۲۲، آیه۵۴.    
۱۳. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱۴، ص۵۵۵-۵۵۶.    
۱۴. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۹۳.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۸.    
۱۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۴۶.    
۱۷. حج/سوره۲۲، آیه۳۴.    
۱۸. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمد‌باقر موسوی، ج۱۴، ص۵۲۹.    
۱۹. طباطبایی، سید محمد‌حسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۷۵.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۶، ص۲۱۲.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۱۳۴.    



قرشی بنابی، علی اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «خبت»، ج۲، ص۲۱۸.    






جعبه ابزار