خنزیر (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خِنْزير (به کسر خاء و سکون نون) از
واژگان نهج البلاغه به معنای خوک است.
امام علی (علیه‌السّلام) درباره
زهد خویش از این واژه در
نهج البلاغه استفاده کرده است.
خِنْزير به معنای خوک است.
درباره زهد خویش فرموده:
«وَ اللهِ لَدُنْياكُمْ هذِهِ أَهْوَنُ في عَيْني مِنْ عِرَاقِ خِنْزير في يَدِ مَجْذُوم» (به
خدا سوگند! اين دنياى شما در نظر من، از استخوان خنزيرى كه در دست شخص جذامى باشد پست‌تر است.)
(شرح‌های حکمت:
)
محمد عبده گوید:
عراق- به کسر اول- روده بزرگ است،
ابن ابی‌الحدید آن را با ضمّ جمع عرق (بر وزن حمل) از جموع نادره به معنی استخوانی که مقداری گوشت داشته باشد گفته؛
و
ابن میثم استخوان بدون گوشت معنی کرده است. یعنی: «به خدا قسم دنیای شما در چشم من از روده بزرگ خوکی که در دست آدم جذامی باشد بی‌ارزشتر است»،
عجب تشبیهی که امام (صلوات‌اللّه‌علیه) کرده است. ابن ابی الحدید ذیل این کلام گوید: قسم به حیات خودم که آن حضرت راست گفته و پیوسته راستگو بود.
کسی که حالات او را در وقت کنار بودن از
خلافت و در وقت خلیفه بودن در نظر گیرد صحت این سخن را خواهد دانست.
این ماده تنها یکبار در «نهج» آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خنزیر»، ج۱، ص۳۶۵.
