• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خِنْزير (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خِنْزير (به کسر خاء و سکون نون) از واژگان نهج البلاغه به معنای خوک است. امام علی (علیه‌السّلام) درباره زهد خویش از این واژه در نهج البلاغه استفاده کرده است.



خِنْزير به معنای خوک است.


درباره زهد خویش فرموده: «وَ اللهِ لَدُنْيَاكُمْ هذِهِ أَهْوَنُ فِي عَيْنِي مِنْ عِرَاقِ خِنْزِير فِي يَدِ مَجْذُوم» (به خدا سوگند! اين دنياى شما در نظر من، از استخوان خنزيرى كه در دست شخص جذامى باشد پست‌تر است.) (شرح‌های خطبه: )
محمد عبده گوید: عراق- به کسر اول- روده بزرگ است، ابن ابی‌الحدید آن را با ضمّ جمع عرق (بر وزن حمل) از جموع نادره به معنی استخوانی که مقداری گوشت داشته باشد گفته؛ و ابن میثم استخوان بدون گوشت معنی کرده است. یعنی: «به خدا قسم دنیای شما در چشم من از روده بزرگ خوکی که در دست آدم جذامی باشد بی‌ارزشتر است»، عجب تشبیهی که امام (صلوات‌اللّه‌علیه) کرده است. ابن ابی الحدید ذیل این کلام گوید: قسم به حیات خودم که آن حضرت راست گفته و پیوسته راستگو بود. کسی که حالات او را در وقت کنار بودن از خلافت و در وقت خلیفه بودن در نظر گیرد صحت این سخن را خواهد دانست.


این ماده تنها یکبار در «نهج» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۲۸۵.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ۸۲۸، حکمت۲۲۷.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۰۵، حکمت۲۳۶.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۵۱۰، حکمت۲۳۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۹۱، حکمت۲۳۶.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۲.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۳، ص۷۹۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۱، ص۳۰۵-۳۰۶.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۶۷.    
۱۲. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۰۵، حکمت۲۳۶.    
۱۳. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۶۷.    
۱۴. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۶۱۲.    
۱۵. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۹، ص۶۷.    
۱۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۸۲، خطبه۱.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زبد»، ج۱، ص۳۶۵.    






جعبه ابزار