خَمْد (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَمْد (به فتح خاء و سکون میم) و
خُمود (به ضم خاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای فرو نشستن شعله آتش بدون آنكه اخگرش خاموش شود و اگر هر دو خاموش گردد همود گفته شود و آن در انسان كنايه از
مرگ است.
خَمْد و
خُمود به معنای فرو نشستن شعله آتش بدون آنكه اخگرش خاموش شود و اگر هر دو خاموش گردد همود گفته شود و آن در انسان كنايه از مرگ است.
«فَاعْمَلُوا... قَبْلَ أَنْ يَخْمُدَ العَمَلُ وَ يَنَقَطِعَ الْمَهَلُ وَ تَنْقَضِيَ الْمُدَّةُ» (به عمل پردازيد... پيش از آنكه چراغ عمل خاموش گردد، مهلت قطع شود، اجل پايان گيرد.)
(شرحهای خطبه:
) خمود عمل قطع شدن آن است با آمدن مرگ، تا انسان زنده است عمل از او چون شعله، بلند مىشود.
امام علی (علیهالسّلام) درباره قدرت و توانائى بدنى خويش با كمى طعام فرموده:
«وَ النّابِتاتِ العِذْيَةَ أَقْوى وَ قُوداً وَ أَبْطَأُ خُمُوداً» «روئيدنیهایی كه جز آب باران نبيند شاخه اش محكمتر و خاموش شدنش با تأخير است.»
(شرحهای نامه:
)؛ و نيز در
خطبه ۱۹۰ و
خطبه ۱۹۸ آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خمد»، ج۱، ص۳۶۳.