• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَمْد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خَمْد (به فتح خاء و سکون میم) و خُمود (به ضم خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای فرو نشستن شعله آتش بدون آنكه اخگرش‌ خاموش شود و اگر هر دو خاموش گردد همود گفته شود و آن در انسان كنايه از مرگ است.



خَمْد و خُمود به معنای فرو نشستن شعله آتش بدون آنكه اخگرش‌ خاموش شود و اگر هر دو خاموش گردد همود گفته شود و آن در انسان كنايه از مرگ است.


«فَاعْمَلُوا... قَبْلَ أَنْ يَخْمُدَ العَمَلُ وَ يَنَقَطِعَ الْمَهَلُ وَ تَنْقَضِيَ الْمُدَّةُ» (به عمل پردازيد... پيش از آنكه چراغ عمل خاموش گردد، مهلت قطع شود، اجل پايان گيرد.) (شرح‌های خطبه: ) خمود عمل قطع شدن آن است با آمدن مرگ، تا انسان زنده است عمل از او چون شعله، بلند مى‌شود.
امام علی (علیه‌السّلام) درباره قدرت و توانائى بدنى خويش با كمى طعام فرموده: «وَ النّابِتاتِ العِذْيَةَ أَقْوى وَ قُوداً وَ أَبْطَأُ خُمُوداً» «روئيدنی‌هایی كه جز آب باران نبيند شاخه اش محكم‌تر و خاموش شدنش با تأخير است.» (شرح‌های نامه: )؛ و نيز در خطبه ۱۹۰ و خطبه ۱۹۸ آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۶۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۳، ص۴۵.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۷۵، خطبه۲۳۸.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۵۷، خطبه۲۳۲.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۵۶، خطبه۲۳۷.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۵۹، خطبه۲۳۷.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۵۲.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۵۵۴.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۸، ص۵۶۷-۵۶۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۲۰۳.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۳۰۸.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۶۸۰، نامه۴۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۸۱، نامه۴۵.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۴۱۸، نامه۴۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۵، نامه۴۵.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۸.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۸۶.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۱۰، ص۲۱۱.    
۱۹. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۲۸۹.    
۲۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۴۰، خطبه۱۹۰.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۵۰۲، خطبه۱۹۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خمد»، ج۱، ص۳۶۳.    






جعبه ابزار