خفیة (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خفیة: (تَضَرُّعاً وَ خُفْیَةً)«خفیة» به معنای دعای پنهانی است.
(قُلْ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ تَدْعُونَهُ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً لَّئِنْ أَنجَانَا مِنْ هَذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ) (بگو: «چه كسى شما را از تاريكی‌هاى صحرا و دريا رهايى مى‌بخشد؟! در حالى كه او را با حالت
تضرع و آشكارا و در پنهانى مى‌خوانيد؛ و مى‌گوييد: اگر از اين خطرات و تاريكى‌ها ما را رهايى بخشد، از شكرگزاران خواهيم بود.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(تَضَرُّعاً وَ خُفْيَةً) به‌طورى كه
راغب در
مفردات گفته تضرع به معناى اظهار ضراعت و درماندگى است،
به همين جهت در مقابل آن، خفية را به كار برده كه معناى پوشيدگى است. بنابراين، تضرع در
دعا عبارت است از اظهار و علنى ساختن آن، و خفيه در آن عبارت است از اخفا و نهان داشتن آن.
آرى وقتى مصيبتى به انسان مى‌رسد، نخست در خفا و به طور
مناجات، نجات خود را از خداوند مى‌طلبد، و آن گاه كه دعاى نهانى اثر نكرد و
مصیبت رو به شدت گذاشت و آثار نوميدى و انقطاع از اسباب هم كم كم نمايان شد، آن وقت است كه ديگر ملاحظه اطرافيان خود را نكرده و از اينكه مردم به ذلت و درماندگيش پى مى‌برند، پروا ننموده و علنا گريه و زارى را سر مى‌دهد.
پس كلمه تضرع و خفيه مطلب را از جهتى ديگر نيز تعميم مى‌دهد و آن همان كوچكى و بزرگى مصيبت است. روى اين حساب معناى آيه اين است كه: خداى تعالى نجات دهنده از هر مصيبت و گرفتارى است، چه زمينى و چه دريايى، چه كوچك و چه بزرگ.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «خفیة»، ص۲۱۱.
