• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خُضُوع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: خُضُوع (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: خَضْع (مفردات‌قرآن)، تَخْضَعْن (لغات‌قرآن)، خضوع.


خُضُوع (به ضم خاء و ضاد) از واژگان نهج البلاغه به معنای تواضع، سر به زیر‌انداختن و آرامی است. این واژه هفت بار در نهج البلاغه آمده است.


خُضُوع
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۴۶.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۲۲.    
به معنای تواضع، سر به زیر‌انداختن و آرامی آمده است و چون با «لام» متعدی شود به معنی اطاعت آید، «خضع له: انقاد»

امام علی (علیه‌السلام) در رابطه با خداوند سبحان فرموده: «خَضَعَتِ الاَْشْيَاءُ لَهُ، وَذَلَّتْ مُسْتَكِينَةً لِعَظَمَتِهِ»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲۸، خطبه ۱۸۶.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۷، خطبه ۱۸۱.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۷۵، خطبه ۱۸۶.    
(تمام کائنات در برابرش خاشع و فرمانبردارند و در قبال عظمتش ذلیل و خوارند)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۲۷، خطبه ۱۸۶.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۶۷.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۰۸.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۲۲۵.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۱۱.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۸۹.    
)
و نیز فرموده: «مَا أَقْبَحَ الْخُضُوعَ عِنْدَ الْحَاجَةِ، وَالْجَفَاءَ عِنْدَ الْغِنَى»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۵۲، نامه ۳۱.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۱، نامه ۳۱.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۰۴، نامه ۳۱.    
«چه بد است تواضع و اظهار ذلت به وقت فقر و جفا کردن در وقت توانگری.»
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۱، نامه ۳۱.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۸۹.    
(شرح‌های نامه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۹۲.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۶۶۸.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۸.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۱۱۵.    
)

واژه خضوع هفت بار در نهج آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۴۶.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۲۲.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۲۸، خطبه ۱۸۶.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۴۷، خطبه ۱۸۱.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۷۵، خطبه ۱۸۶.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۲۷، خطبه ۱۸۶.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۲۶۷.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۰۸.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۲۲۵.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۱۱۱.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۸۹.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۵۲، نامه ۳۱.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۶۱، نامه ۳۱.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۰۴، نامه ۳۱.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۳۱، نامه ۳۱.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۸۹.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۹۲.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۶۶۸.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۸.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۶، ص۱۱۵.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خضوع»، ج۱، ص۳۴۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 186 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 31 نهج البلاغه
جعبه ابزار