• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خَشی (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





خَشِی (به فتح خاء و کسر شین) و خَشْیَت (به فتح خاء و سکون شین و فتح یاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای خوف شدید است. این واژه نوزده بار در نهج البلاغه آمده است.



خَشِی و خَشْیَت به معنای خوف شدید آمده است. راغب آن را ترس توام با تعظیم گفته است ولی کلیّت ندارد.


امام علی (علیه‌السلام) آنگاه که از شبیخون بسر بن ارطاة با خبر شد در ضمن کلامی در مذمّت اصحابش فرمود: «فَلَو ائْتَمَنْتُ أَحَدَكُمْ عَلَى قَعْب لَخَشِيتُ أَنْ يَذْهَبَ بِعِلاَقَتِهِ» «اگر یکی از شما را به کاسه‌ای امین بدانم می‌ترسم آویزه آنرا ببرد.» (شرح‌های خطبه: ) «قعب» کاسه بزرگ.
«فَاحْذَرُوا مِنَ اللهِ مَا حَذَّرَكُمْ مِنْ نَفْسِهِ، وَاخْشَوْهُ خَشْيَةً لَيْسَتُ بَتَعْذِير» یعنی: «بترسید از خدا، ترسی که در آن کوتاهی و کمی نیست.» (شرح‌های خطبه: )
درباره فتنه بنی امیّه فرمود: «تَرِدُ عَلَيْكُمْ فِتْنَتُهُمْ شَوْهَاءَ مَخْشَيَّةً، وَقِطَعاً جَاهِلِيَّةً» «فتنه آنها بر شما وارد می‌شود در حالیکه بسیار قبیح و ترس‌آور و مخوف است و تکّه‌هائی از جاهلیت می‌باشد.» (شرح‌های خطبه: )


واژه خشیت نوزده بار در نهج آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۴۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۱۲۲.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۸۳.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴، خطبه ۲۵.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۶۱، خطبه ۲۵.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۶۷، خطبه ۲۵.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱، خطبه ۲۵.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۷.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۴.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۹۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۵۷.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۳۳۲.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۰، خطبه ۲۳.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۵۷، خطبه ۲۳.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۶۵، خطبه ۲۳.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷، خطبه ۲۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۵۲.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۳، ص۳۳۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱، ص۳۱۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۱۱، خطبه ۹۲.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۸۴، خطبه ۹۱.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۳۸، خطبه ۹۳.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۹۹، خطبه ۹۳.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۱۳.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۸۲۳.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۴، ص۲۳۵.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۹۰.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۵۶.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خشیت»، ج۱، ص۳۴۲.    






جعبه ابزار