• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خزم (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف




خَزم (به فتح خاء و سکون راء) یا خِزامه (به کسر خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای حلقه‌ای از پشم است که در زیر افسار بالای بینی شتر گذاشته می‌شود تا افسار محکم بسته شود. این واژه فقط دو بار در نهج البلاغه آمده است.



خَزم یا خِزامه به معنای حلقه‌ای از پشم است که در زیر افسار بالای بینی شتر گذاشته می‌شود تا افسار محکم بسته شود. جمع آن خزائم است.


امام علی (علیه‌السلام) بعد از بیعت خویش ضمن کلامی فرمود: «أَيُّهَا النَّاسُ، أَعِينُوني عَلى أَنْفُسِكُمْ، وَايْمُ اللهِ لاَُنْصِفَنَّ الْمَظْلُومَ، وَلاََقُودَنَّ الظَّالِمَ بِخِزَامَتِهَ» «مردم مرا در کار خودتان یاری می‌کنید، به خدا قسم، داد مظلوم را از ظالمش می‌گیرم و ظالم را با افسار خود می‌کشم.» (شرح‌های خطبه: )
در رابطه با جنود شیطان فرموده: «وَأَحَلُّوكم وَرَطَاتِ الْقَتْلِ ... وَسوقاً بِخَزَائمِ الْقَهْرِ إِلَى النَّارِ» «آنها شما را به ورطه‌های قتل داخل کرده‌اند تا با زمام‌های قهر به آتش بکشند.» (شرح‌های خطبه: )


واژه خِزامه فقط دو بار در نهج آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۸.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۶، ص۵۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۹۹، خطبه ۱۳۶.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۲۶، خطبه ۱۳۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۹۴، خطبه ۱۳۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۹۳، خطبه ۱۳۶.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۲.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۰۳.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۵۰۳.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۳۳۰.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۳۱.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۴۵۲، خطبه ۱۹۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۶۴، خطبه ۱۸۷.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۸، خطبه ۱۹۲.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۴۹، خطبه ۱۹۲.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۱۸.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۳۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۷، ص۳۶۹.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۱، ص۲۸۹.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۳، ص۱۳۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خزم»، ج۱، ص۳۳۸.    






جعبه ابزار