• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ختنه گاه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


ختنه گاه محل وقوع ختنه را گویند و از آن در ابواب مختلف فقهی همچون طهارت ،‌صوم ، حج ،‌طلاق ،‌قصاص و دیات سخن به میان آمده است .


به موضعى که ختنه صورت مى‌گیرد، یعنى حشفه در مرد و دو لبه آلت تناسلی در زن ختنه گاه گفته مى‌شود

از آن در بسیارى از بابها همچون طهارت، صوم، حج، طلاق، قصاص و دیات سخن گفته‌اند.

آمیزش به مقدار ختنه گاه یا بیشتر، در شرع موضوع احکامى چند واقع شده است، مانند جنابت، عده، ثبوت تمامى مهر، نسب، مجازات- اعم از حد و تعزیر- و حرمت ابدی. چنان که در بعضى موارد، مانند لواط ، آمیزش به مقدار بعض ختنه گاه نیز موجب ثبوت احکام آن است.

۳.۱ - تحقق جماع با دخول به مقدار حشفه

نزدیکی کردن (جماع) عرفاً با دخول به مقدار حشفه تحقق مى‌یابد؛
[۱] جواهر الکلام، ج ۱۶، ص ۲۲۲.    
[۲] جواهر الکلام، ج ۳۲، ص ۲۱۲.    
از این رو همه احکام تکلیفی و وضعىِ عنوان آمیزش (جماع و وطی) در صورت دخول به مقدار حشفه بر آن مترتب مى‌گردد؛
حکم تکلیفی، مانند حرمت آمیزش با همسر در حال روزه، اعتکاف و احرام و حکم وضعی، مانند اشتراط آمیزش با همسر در الحاق نوزاد به شوهر، حصول تحلیل در زنى که سه بار طلاق داده شده، سبب بودن آن براى بطلان روزه، اعتکاف و حج و ثبوت حد در زنا.
و در برخی از احکام نیز دخول با قسمتی از ختنه‌گاه (حشفه) موضوع حکم قرار گرفته است نه تمام آن. بر همین اساس در تعریف لواط در تحریرالوسیله آمده است: لواط، وطی دو مذکر از جنس آدم به‌واسطه دخول و غیر آن می‌باشد.»
[۳] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۰۱، کتاب الحدود، الفصل الثانی فی اللواط، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.     اللواط
و «درصورتی‌که لواط به طور دخول نباشد؛ مانند تفخیذ یا بین دو کفل، حدّ آن صد تازیانه می‌باشد؛ و بین محصن و غیر محصن و کافر و مسلمان فرقی نیست درصورتی‌که فاعل کافر و مفعول مسلمان نباشد وگرنه کشته می‌شود. و اگر فعل از او تکرار شود و حدّ در خلال آن‌ها واقع شود در چهارمی کشته می‌شود و بعضی گفته‌اند که در سومی به قتل می‌رسد ولی اولی اشبه است.»
[۴] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۰۲، کتاب الحدود، الفصل الثانی فی اللواط، مسالة۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
علاوه بر حد، از آثار وضعی آن این است که «کسی که با پسری لواط نموده - ولو با بعض حشفه - مادر پسر، اگرچه بالا برود و دختر او، اگرچه پایین برود و خواهر او، برای همیشه بر او حرام می‌شوند. و بین اینکه هر دو (فاعل و مفعول) کوچک یا بزرگ یا مختلف باشند، فرقی نیست. و مادر و دختر و خواهر فاعل، بنابر اقوی بر مفعول حرام نمی‌باشند، و مادر و دختر و خواهر رضاعی مفعول مانند نسبی‌ها می‌باشند.»
[۵] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۰۲، کتاب النکاح، القول فی المصاهرة و ما یلحق بها، مسالة۲۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    

کودکى که ختنه شده به دنیا آمده، مستحب است بر ختنه گاه وى تیغ بکشند.
[۶] تحریر الوسیلة، ج۲، ص ۳۱۱.    


۳.۲ - قصاص و ختنه گاه

قطع عمد ى حشفه موجب ثبوت قصاص است.
[۷] جواهر الکلام، ج ۴۲، ص ۳۷۶.    


۳.۳ - دیه و ختنه گاه

در صورت عدم امکان قصاص یا قطع غیر عمد ى آن، دیه کامل ثابت است. دیه بعض ختنه گاه، به نسبت کل ختنه‌گاه محاسبه مى‌شود.
[۸] جواهر الکلام، ج ۴۳، ص ۲۶۶- ۲۶۷.    

در تحریرالوسیله آمده است: «در حشفه و بیشتر از آن اگرچه چیزی از ذکر نماند درصورتی‌که با یک قطع کردن باشد دیه کامل است. و بین ذکر جوان و پیرمرد و بچه و خصی خلقتی و کسی که بیضه‌هایش کشیده شده یا بیضه‌هایش کوبیده شده و غیر آن، درصورتی‌که موجب فلج نباشد، فرقی نیست.»
[۹] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
و «اگر قسمتی از حشفه را قطع نماید دیه‌ مقطوع به نسبت دیه از مساحت حشفه، حساب می‌شود، نه مساحت همه ذکر.»
[۱۰] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
و «اگر حشفه را قطع نماید و دیگری - یا همان شخص به قطع کردن دیگری - بقیه آن را قطع نماید، پس دیه برای قطع حشفه و حکومت برای قطع باقی‌مانده است. و اگر کسی قسمتی از حشفه و دیگری بقیه حشفه را قطع نماید بر هر یک از آن‌ها به‌حساب مساحت است.»
[۱۱] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
و «اگر قسمتی از حشفه را قطع کند و دیگری ذکر را به‌طوری قطع کند که چیزی از آن نماند، پس در قطع قسمتی از حشفه به مساحت حساب می‌شود و در قطع باقی‌مانده، چند وجه است: حکومت، یا حساب نسبت به حشفه و حکومت در باقی‌مانده، یا دیه کامل؟ اوجه آن‌ها اولی است و احوط (استحبابی) آن‌ها آخری می‌باشد.»
[۱۲] موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۲، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


۱. ↑ جواهر الکلام، ج ۱۶، ص ۲۲۲.    
۲. ↑ جواهر الکلام، ج ۳۲، ص ۲۱۲.    
۳. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۰۱، کتاب الحدود، الفصل الثانی فی اللواط، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.     اللواط
۴. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۵۰۲، کتاب الحدود، الفصل الثانی فی اللواط، مسالة۶، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۵. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۳۰۲، کتاب النکاح، القول فی المصاهرة و ما یلحق بها، مسالة۲۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۶. ↑ تحریر الوسیلة، ج۲، ص ۳۱۱.    
۷. ↑ جواهر الکلام، ج ۴۲، ص ۳۷۶.    
۸. ↑ جواهر الکلام، ج ۴۳، ص ۲۶۶- ۲۶۷.    
۹. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۱، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۰. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۲، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۱. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۱، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۴، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    
۱۲. ↑ موسوعة الامام الخمینی، ج۲۳، تحریرالوسیلة، ج۲، ص۶۲۲، کتاب الدیات، دیات الاعضاء، الخامس عشر، مسالة۵، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۹ ه ش.    


• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج‌۳، ص ۴۳۵.    
• ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)    ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی    


رده‌های این صفحه : احکام زناشویی | دیدگاه های فقهی امام خمینی | فقه
جعبه ابزار