حیوانات دریایی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بر اساس
آیات قرآن دریا و حیوانات دریایی مهم‌ترین منبع تأمین گوشتِ تازه و سالم است.
• «وهو الذی سخر البحر لتاکلوا منه لحمـا طریـا...؛
و اوست همان كه دریا را رام كرد تا از آن گوشت تر و تازه بخورید و از آن زینت‌هایى كه مى‌پوشید (مانند لؤلؤ و
مرجان) استخراج نمایید، و كشتى‌ها را در آن مى‌بینى كه شكافنده‌اند (سینه آب را، براى برآوردن نیازهاى مختلف شما) و براى آنكه (به تجارت و غیره) از فضل خدا جستجو كنید و باشد كه شكرگزارید.»
• «احل لکم صید البحر وطعامه...؛
بر شما شكار كردن از دریا و خوردن از شكار آن (در حال
احرام)
حلال شد تا وسیله برخوردارى شما و مسافران باشد، و بر شما شكار از خشكى مادامى كه در حال احرامید
حرام است، و از خدایى كه به سوى او گرد آورده خواهید شد پروا كنید.»
• «وما یستوی البحران... ومن کل تاکلون لحمـا طریـا...؛
و هرگز دو
دریا (نهرهاى بزرگ شبیه دریا و دریاها) با هم یكسان نیستند، این یك پاكیزه و شیرین و تشنگى زدا كه نوشیدنش گواراست و آن یك شور و تلخ‌مزه، و از هر یك گوشت تر و تازه مى‌خورید و زیور و زینتى را كه مى‌پوشید استخراج مى‌كنید، و كشتى‌ها را در آن شكافنده سینه دریا مى‌بینى، تا شما از
فضل و
نعمت خدا (روزى) جستجو كنید و شاید سپاس گزارید. (روح وسیع و پهناور انسانى در مؤمن و كافر از نظر حقیقت و منافع ایمانى و اخلاقى مساوى نیست، هر چند از هر دو كارهاى خیر و خدمات بشرى پدید مى‌آید).»
• «فالتقمه الحوت و هو ملیم؛
پس
ماهى او را بلعید در حالى كه كار ملامت‌آور كرده بود و خود را سرزنش مى‌كرد.»
• «اذ تاتیهم حیتانهم یوم سبتهم شرعا؛
و از آنان حال مجتمعى را كه در ساحل دریا بودند (اهل
مدین یا ایله
فلسطین كنار دریاى طبریه) بپرس، آن گاه كه در
روز شنبه (از
حکم حرمت صید ماهى در آن روز) تجاوز مى‌كردند، هنگامى كه
ماهى‌هاى آنها در روز شنبه‌شان آشكارا روى
آب مى‌آمدند و روزى كه شنبه نداشتند (روز غیر شنبه) نمى‌آمدند. این گونه ما آنها را در برابر نافرمانى‌هایشان
آزمایش مى‌كردیم.»
• «فانی نسیت الحوت و ما انسانیه الا الشیطان؛
گفت: آیا دیدى وقتى كه در كنار آن
سنگ جاى گرفتیم من (سرگذشت)
ماهی را فراموش كردم، و جز
شیطان آن را فراموشم نساخت كه (به تو) بازگویم، و آن
ماهى راه خود را در دریا به طرز عجیبى پیش گرفت (به این جهت كه زنده شد و یا آنكه به هر طرف شنا مى‌كرد آب دریا مانند كانال بازمى‌ماند).».
بَحر به معنای دریا و آب وسیع است.«وَ جاوَزْنا بِبَنِی إِسْرائِیلَ الْبَحْرَ؛
بنی اسرائیل را از دریا عبور دادیم» در قاموس گوید: «الْبَحْرُ: الْمَاءُ الْكَثِیرُ»
راغب گوید: آن در اصل هر محل وسیعى است كه شامل آب زیاد باشد.
حوت به معنای
ماهى و جمع آن
حیتان است. ناگفته نماند از موارد استعمال آن در
قرآن بدست میاید كه حوت بر
ماهى بزرگ و كوچك هر دو گفته می‌شود مثل
ماهى یونس و
ماهى موسی و جوانش. در اقرب الموارد می‌گوید: اغلب استعمال حوت در
ماهى بزرگ است.
دریا، محل زندگی دسته‌ای از حیوانات و حلیت برخی از آنها:
خداوند متعال در
قرآن مجید می‌فرماید: او كسى است كه دریاها را براى شما تسخیر كرد و به خدمت شما گمارد (وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ). مى‌دانیم قسمت عمده روى زمین را دریاها تشكیل مى‌دهند، و نیز مى‌دانیم نخستین جوانه
حیات در دریاها آشكار شده، و هم اكنون نیز دریا منبع مهمى براى ادامه
حیات انسان و همه موجودات روى
زمین است، و قرار دادن آن در خدمت
بشر یكى از نعمت‌هاى بزرگ خدا است. سپس به قسمتی از منافع دریاها اشاره كرده مى‌فرماید: تا از آن گوشت تازه بخورید (لِتَأْكُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِیا). گوشتى كه
زحمت پرورش آن را نكشیده‌اید تنها دست قدرت خدا آن را در
دل اقیانوس‌ها پرورش داده و رایگان در اختیارتان گذارده است.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حیوانات دریایی».
