• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حید (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حید (قاموس قرآن (جلد ۲))
مقالات مرتبط: تَحید (لغات‌قرآن)، حید (مفردات‌نهج‌البلاغه)، حید (مقالات مرتبط).


حید (به کسر حاء)، از واژگان قرآن کریم به معنی کنار شدن و عدول است. این کلمه فقط یکبار در کلام اللّه مجید آمده است.


حید
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۰۵.    
[۲] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۶۱.    
[۳] ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۱۲۳.    
[۴] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۱-۴۲.    
حید به معنی کنار شدن و عدول است، مثل: «حَادَ عَنِ الطَّرِیقِ‌ حَیْداً: مال عنه و عدل».

(وَ جاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِکَ ما کُنْتَ مِنْهُ‌ تَحِیدُ)
[۵] ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    
(و سرانجام، سکرات مرگ حقيقت را پيش چشم او مى‌آورد و گفته مى‌شود: اين همان چيزى است كه تو از آن مى‌گريختى!)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱۹.    
[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۳۴۸.    
[۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۲۱.    
[۹] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۱.    
[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۵۸.    

در نهج البلاغه خطبه ۱۸۶ در وصف دنیا فرموده: «وَ الْعَنُودُ الصَّدُودُ وَ الْحَیُودُ، الْمَیُودُ.».
[۱۱] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه ۱۸۶.    
[۱۲] سید شریف رضی، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۴۶، خطبه ۱۹۱.    

حیود صیغه مبالغه از حید است، یعنی: «دنیا بسیار لجوج و مانع و بسیار کنار شونده و مضطرب است.» معنی آیه چنین است: «بیهوشی مرگ به حقّ آمد آن چیزی است که از آن می‌گریختی و متنفّر بودی.»

این کلمه بیشتر از یکبار در کلام اللّه مجید نیست.
[۱۳] ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۲۰۵.    
۲. ↑ راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۶۱.    
۳. ↑ ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۱۲۳.    
۴. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۴۱-۴۲.    
۵. ↑ ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱۹.    
۷. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان، ج۱۸، ص۳۴۸.    
۸. ↑ طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۲۱.    
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۱.    
۱۰. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۲۵۸.    
۱۱. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۱۵۹، خطبه ۱۸۶.    
۱۲. ↑ سید شریف رضی، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۴۴۶، خطبه ۱۹۱.    
۱۳. ↑ ق/سوره۵۰، آیه۱۹.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حید»، ج۲، ص۲۰۵-۲۰۶.    


رده‌های این صفحه : مفردات قرآن | واژه شناسی واژگان سوره ق
جعبه ابزار