• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکومت مضمونی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حکومت مضمونی به حکومت دلیل حاکم بر دلیل محکوم به مقتضای مناسبت حکم و موضوع گفته می‌شود.



حکومت مضمونی، حکومتی است که مناسبت میان حکم و موضوع در دلیل حاکم، سبب نظارت آن بر دلیل محکوم می‌گردد، مانند: حکومت ادله نفی ضرر و حرج بر اطلاقات احکام اولی، زیرا توقّع این امر نیست که شارع در دین اسلام احکامی با طبیعت ضرری جعل کند تا ادلّه نفی حرج و ضرر، آن را دفع نماید؛ پس این ادله در حقیقت، بر احکام اولیه‌ای نظارت دارد که گاهی ضرری و گاهی غیر ضرری است، و در واقع در حکم استثنای به آنها است؛ یعنی در مواردی که ضرری بر آنها مترتب می‌شود، شارع آن ضرر را نخواسته است.


۱. صدر، محمد باقر، بحوث فی علم الاصول، ج۷، ص۱۶۹.    



فرهنگ‌نامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۳۶، برگرفته از مقاله «حکومت مضمونی».    






جعبه ابزار