• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حکمت ۱۲۶ نهج البلاغه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



گزارش خطا
برای مشاهده معنا و شرح هر کلمه، بر روی آن کلیک کنید.




وَ قَالَ (عَلَيْهِ‌السَّلامُ) وَ قَدْ سَمِعَ رَجُلاً يَذُمُّ الدُّنْيا:
آن حضرت شنید مردی‌ به نکوهش دنیا برخاسته، فرمود:

۱. توبيخ الذّامّ للّدنيا

«أَيُّهَا الذَّامُّ للدُّنْيَا،»۱
ای‌ کسی‌ که دنیا را نکوهش می‌ کنی‌،



«الْمُغْتَرُّ بِغُرُرِهَا،»۲
در حالی‌ که به نیرنگ آن فریفته ای‌،



«الْـمَخْدُوعُ بِأَبَاطِيلِهَا!»۳
و به اباطیلش گول خورده ای‌،



«أَتَغْتَرُّ بِالدُّنْيَا ثُمَّ تَذُمُّهَا؟»۴
آیا فریفته دنیایی‌ و آن را مذمّت می‌ نمایی‌؟!



«أَ أَنْتَ الْمُتَجَرِّمُ عَلَيْهَا، أَمْ هِيَ الْمُتَجَرِّمَةُ عَلَيْكَ؟»۵
تو بر گردن دنیا گناه بار می‌ کنی‌ یا دنیا بر گردن تو؟



«مَتَى اسْتَهْوَتْكَ،»۶
چه زمان دنیا تو را سرگردان کرد



«أَمْ مَتى غَرَّتْكَ؟»۷
یا چه وقتی‌ فریبت داد؟



«أَبِمَصَارِعِ آبَائِكَ مِنَ الْبِلَى،»۸
آیا به جایگاهی‌ که پدرانت افتادند و پوسیدند تو را فریفت؟



«أَمْ بِمَضَاجِعِ أُمَّهَاتِكَ تَحْتَ الثَّرَى؟»۹
یا به خوابگاه مادرانت در زیرخاک؟



«كَمْ عَلَّلْتَ بِكَفَّيْكَ،»۱۰
چه اندازه به دستهایت به رفع بیماری‌ اقدام کردی‌!



«وَ كَمْ مَرَّضْتَ بِيَدَيْكَ!»۱۱
و چه بیمارانی‌ را که مراقبت نمودی‌!



«تَبْغِي لَهُمُ الشِّفَاءَ،»۱۲
شفای‌ آنان را خواهان شدی‌،



«وَ تَسْتَوْصِفُ لَهُمُ الاَْطِبَّاءَ،»۱۳
و از طبیبان تدبیر علاج آنان را درخواست کردی‌،



«(غَداةَ لايُغْنى عَنْهُمْ دَواؤُكَ،»۱۴
ولی‌ بامدادان دارویت به آنان بهبودی‌ نمی‌ داد،



(وَ لايُجْدى عَلَيْهِمْ بُكاؤُكَ،))۱۵
و گریه ات به آنان سودی‌ نمی‌ بخشید،



«لَمْ يَنْفَعْ أَحَدَهُمْ إِشْفَاقُكَ،»۱۶
ترس تو برای‌ احدی‌ از آنان نفع نداشت،



«وَ لَمْ تُسْعَفْ فِيهِ بِطِلْبَتِكَ،»۱۷
و درباره او آنچه راخواهانش بودی‌ به آن نرسیدی‌،



«وَ لَمْ تَدْفَعْ عَنْهُ بِقُوَّتِكَ!»۱۸
و مرگ را به نیرویت از اودفع نکردی‌.



«قَدْ مَثَّلَتْ لَكَ بِهِ الدُّنْيَا نَفْسَكَ،»۱۹
دنیا با وضعی‌ که برای‌ او پیش آورد وضع تو را هم روشن ساخت،



«وَ بِمَصْرَعِهِ مَصْرَعَكَ.»۲۰
و با قربانگاه او قربانگاه تورانمایاند.

۲. محاسن الدّنيا

«إِنَّ الدُّنْيَا دَارُ صِدْق لِمَنْ صَدَقَهَا،»۲۱
همانا دنیا سرای‌ راستی‌ است برای‌ کسی‌ که با آن به راستی‌ برخورد کند،



«وَ دَارُ عَافِيَة لِمَنْ فَهِمَ عَنْهَا،»۲۲
و خانه عافیت است برای‌ آن که آن را فهمید،



«وَ دَارُ غِنىً لِمَنْ تَزَوَّدَ مِنْهَا،»۲۳
و محلّ توانگری‌ است برای‌ آن که از آن توشه گرفت،



«وَ دَارُ مَوْعِظَة لِمَنْ اتَّعَظَ بِهَا،»۲۴
و جای‌ پند است برای‌ کسی‌ که با آن پند گیرد.



«مَسْجِدُ أَحِبَّاءِ اللهِ،»۲۵
مسجد عاشقان خدا،



«وَ مُصَلَّى مَلاَئِكَةِ اللهِ،»۲۶
و جایگاه نماز فرشتگان،



«وَ مَهْبِطُ وَحْيِ اللهِ،»۲۷
و محل فرود آمدن وحی‌،



«وَ مَتْجَرُ أَوْلِيَاءِ اللهِ،»۲۸
و تجارتخانه اولیاء خداست،



«اكْتَسَبُوا فِيهَا الرَّحْمَةَ،»۲۹
که در آن کسب رحمت کردند،



«وَ رَبِحُوا فِيهَا الْجَنَّةَ.»۳۰
و بهشت را سود بردند.



«فَمَنْ ذَا يَذُمُّهَا»۳۱
پس چه کسی‌ دنیا را نکوهش می‌ کند



«وَ قَدْ آذَنَتْ بِبَيْنِهَا،»۳۲
در صورتی‌ که دنیا جداییش را اعلام کرده،



«وَ نَادَتْ بِفِراقِهَا،»۳۳
و فراقش را فریاد زده،



«وَ نَعَتْ نَفْسَهَا وَ أَهْلَهَا،»۳۴
و مرگ خود و اهلش را خبر داده،



«فَمَثَّلَتْ لَهُمْ بِبَلاَئِهَا الْبَلاَءَ،»۳۵
با بلای‌ خود برای‌ مردم از بلای‌ آخرت نمونه ساخت،



«شَوَّقَتْهُمْ بِسُرُورِهَا إِلَى السُّرُورِ؟!»۳۶
و آنان را به شادی‌ خود تشویق به شادی‌ آخرت کرد.



«رَاحَتْ بِعَافِيَة،»۳۷
شب را به سلامت گذراند،



«وَ ابْتَكَرَتْ بِفَجِيعَة،»۳۸
و بامداد با بلایی‌ سخت خود را نشان داد،



«ترغِيباً وَ تَرْهِيباً،»۳۹
تا تشویق کند و بترساند،



«وَ تَخْوِيفاً وَ تَحْذِيراً،»۴۰
و بیم دهد و برحذر دارد.



«فَذَمَّهَا رِجَالٌ غَدَاةَ النَّدَامَةِ،»۴۱
مردمی‌ آن را در صبحگاه پشیمانی‌ نکوهش کنند،



«وَ حَمِدَهَا آخَرُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ،»۴۲
و دیگران روز قیامت آن را بستایند.



«ذَكَّرَتْهُمُ الدُّنْيَا فَذَكَرُوا،»۴۳
همانان که دنیا تذکرّشان داد متذکر شدند،



«وَ حَدَّثَتْهُمْ فَصَدَّقُوا،»۴۴
و با آنان سخن گفت او را تصدیق کردند،



«وَ وَعَظَتْهُمْ فَاتَّعَظُوا.»۴۵
و پندشان داد پندش را پذیرفتند.




جعبه ابزار