حکم طاغوت (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تكیه به طاغوت‌ها و هر آنچه غیر خدایى است، نابود شدنی است؛ تنها رشته‌اى كه گسسته نمى‌گردد،
ایمان به خداست.
وجوب انکار و
اجتناب از طاغوت:
• «... فمن یکفر بالطـغوت ویؤمن بالله فقد استمسک بالعروة الوثقی لا انفصام لها والله سمیع علیم؛
در (
اصول اعتقادات)
دین اکراه نیست (زیرا اذعان و باورهاى باطنى اكراه‌پذیر نیست بلكه تابع
دلیل و
برهان است، و) بى‌تردید راه
هدایت از گمراهى (به
واسطه این
قرآن) روشن شده است، پس هر كه به طغیانگر (
شیطان و پیروانش)
کفر ورزد و به
خدا ایمان آورد حقّا كه به دستگیره محكم چنگ زده كه گسستن ندارد، و خداوند شنوا و داناست.»
• «... والذین کفروا اولیاؤهم
الطـغوت یخرجونهم من النور الی الظـلمـت اولـئک اصحـب النار هم فیها خــلدون؛
خداوند دوست و سرپرست كسانى است كه ایمان آورده‌اند، آنها را از تاریكى‌هاى
جهل و كفر و
فسق به سوى
نور (
علم و ایمان و
تقوا) بیرون مى‌برد، و كسانى كه كفر ورزیدند سرپرستان آنها طغیانگرانند كه آنها را از نور (هدایت) به سوى تاریكى‌هاى گمراهى بیرون مى‌برند. آنها اهل آتشند كه در آنجا جاودانند.»
• «الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا؛
آیا ننگریستى به كسانى كه بهره‌اى از كتاب (
تورات و
انجیل) به آنها داده شده كه به هر
بت و طغیانگرى ایمان مى‌آورند؟! و درباره كسانى كه كفر ورزیده‌اند مى‌گویند آنها از كسانى كه ایمان آورده‌اند ره‌یافته‌ترند؟!»
• «الم تر الی الذین یزعمون انهم ءامنوا بما انزل الیک وما انزل من قبلک یریدون ان یتحاکموا الی
الطـغوت وقد امروا ان یکفروا به..؛
آیا ننگریستى به كسانى كه مى‌پندارند كه به آنچه به سوى تو نازل شده و به آنچه پیش از تو (به پیامبران گذشته) نازل شده ایمان آورده‌اند، ولى مى‌خواهند (در موارد نزاعشان)
محاکمه به سوى
طاغوت (حاكمان طغیانگر كفار) برند در حالى كه مأمورند به آن كفر ورزند؟! و شیطان مى‌خواهد آنها را به گمراهى دور و درازى گمراه سازد.»
• «قل هل انبئکم بشر من ذلک مثوبة... وعبد
الطـغوت اولـئک شر مکانـا واضل عن سواء السبیل؛
بگو: آیا به شما
خبر دهم از كسانى كه كیفرشان در نزد خداوند بدتر است (از این مؤمنانى كه شما بر آنها
عیب مى‌گیرید)؟ آنها كسانى هستند (از اسلافتان) كه خدا آنان را
لعنت كرده و بر آنها
غضب نموده و برخى از آنان را به صورت بوزینگان و خوك‌ها درآورده و كسانى كه طاغوت را پرستیدند. آنهایند كه جایگاه‌شان بدتر و از راه راست گمراه‌ترند.»
• «ولقد بعثنا فی کل امة رسولا ان اعبدوا الله واجتنبوا
الطـغوت..؛
و البته ما در میان هر امتى فرستاده‌اى برانگیختیم كه خدا را
عبادت كنید و از طاغوت (شیطانى و انسانى) دورى جویید، پس خداوند برخى از آنها را (كه اصول دعوت را پذیرفتند به مراحل
کمال) هدایت كرد و بر برخى از آنها (كه دعوت را رد كردند)
ضلالت و گمراهى حتمى شد. پس در روى
زمین بگردید و بنگرید كه عاقبت
تکذیب کنندگان چگونه بود!»
• «والذین اجتنبوا
الطـغوت ان یعبدوها وانابوا الی الله لهم البشری فبشر عباد؛
و كسانى كه از هر طاغوت سركش و معبودى جز او دورى گزیدند كه مبادا او را
پرستش كنند، و به سوى خدا بازگشتند،
بشارت باد آنها را، پس مژده ده بندگان مرا؛»
حرمت پرستش و عبادت طاغوت:
• «قل هل انبئکم بشر من ذلک مثوبة عند الله من... وعبد
الطـغوت اولـئک شر مکانـا واضل عن سواء السبیل؛
بگو: آیا به شما خبر دهم از كسانى كه كیفرشان در نزد
خداوند بدتر است (از این مؤمنانى كه شما بر آنها
عیب مى‌گیرید)؟ آنها كسانى هستند (از اسلافتان) كه خدا آنان را لعنت كرده و بر آنها
غضب نموده و برخى از آنان را به صورت بوزینگان و خوك‌ها درآورده و كسانى كه طاغوت را پرستیدند. آنهایند كه جایگاه‌شان بدتر و از راه راست گمراه‌ترند.»
حرمت بردن
داوری، نزد طاغوت:
• «الم تر الی الذین یزعمون انهم ءامنوا بما انزل الیک وما انزل من قبلک یریدون ان یتحاکموا الی
الطـغوت وقد امروا ان یکفروا به ویرید الشیطـن ان یضلهم ضلـلا بعیدا؛
آیا ننگریستى به كسانى كه مى‌پندارند كه به آنچه به سوى تو نازل شده و به آنچه پیش از تو (به پیامبران گذشته) نازل شده
ایمان آورده‌اند، ولى مى‌خواهند (در موارد نزاعشان) محاكمه به سوى طاغوت (حاكمان طغیانگر كفار) برند در حالى كه مأمورند به آن كفر ورزند؟! و
شیطان مى‌خواهد آنها را به گمراهى دور و درازى گمراه سازد.»
حرمت پذیرش
ولایت طاغوت:
• «الله ولی الذین ءامنوا یخرجهم من الظـلمـت الی النور والذین کفروا اولیاؤهم
الطـغوت یخرجونهم من النور الی الظـلمـت اولـئک اصحـب النار هم فیها خــلدون؛
خداوند دوست و سرپرست كسانى است كه ایمان آورده‌اند، آنها را از تاریكى‌هاى
جهل و
کفر و
فسق به سوى نور (
علم و
ایمان و
تقوا) بیرون مى‌برد، و كسانى كه كفر ورزیدند سرپرستان آنها طغیانگرانند كه آنها را از نور (
هدایت) به سوى تاریكى‌هاى گمراهى بیرون مى‌برند. آنها اهل آتشند كه در آنجا جاودانند.»
• «الم تر الی الذین اوتوا نصیبـا من الکتـب یؤمنون بالجبت والطـغوت ویقولون للذین کفروا هـؤلاء اهدی من الذین ءامنوا سبیلا؛
آیا ننگریستى به كسانى كه بهره‌اى از كتاب (تورات و انجیل) به آنها داده شده كه به هر بت و طغیانگرى ایمان مى‌آورند؟! و درباره كسانى كه كفر ورزیده‌اند مى‌گویند آنها از كسانى كه ایمان آورده‌اند ره‌یافته‌ترند؟!»
• «اولـئک الذین لعنهم الله ومن یلعن الله فلن تجد له نصیرا؛
آنهایند كه خداوند لعنت‌شان كرده (از
رحمت خود دور نموده) و هر كه را كه خدا لعنت كند هرگز براى او یاورى نخواهى یافت.»
• «الم تر الی الذین یزعمون انهم ءامنوا بما انزل الیک وما انزل من قبلک یریدون ان یتحاکموا الی
الطـغوت وقد امروا ان یکفروا به ویرید الشیطـن ان یضلهم ضلـلا بعیدا؛
آیا ننگریستى به كسانى كه مى‌پندارند كه به آنچه به سوى تو نازل شده و به آنچه پیش از تو (به پیامبران گذشته) نازل شده ایمان آورده‌اند، ولى مى‌خواهند (در موارد نزاعشان) محاكمه به سوى طاغوت (حاكمان طغیانگر كفار) برند در حالى كه مأمورند به آن كفر ورزند؟! و شیطان مى‌خواهد آنها را به گمراهى دور و درازى گمراه سازد.»
• «فبظـلم من الذین هادوا حرمنا علیهم طیبـت احلت لهم وبصدهم عن سبیل الله کثیرا؛
آرى؛ به سزاى (این همه) ظلمى كه از
یهودان سر زد، چیزهاى پاكیزه‌اى را كه براى آنها
حلال شده بود (مانند
شیر و
گوشت شتر، و
صید ماهی، و چربى
حیوان) بر آنها
حرام نمودیم؛ و نیز به سزاى بازداشتن آنها بسیارى از
مردم را از راه خدا؛»
این كلمه هشت بار در
قرآن کریم آمده
و مراد از آن خدایان دروغین و مردمان متجاوز و طاغى است. طاغوت در اصل
مصدر است و قبل از
اعلال طغیوت (بفتح طا، غ) بود مثل رغبوت، رهبوت، رحموت. سپس یاء بجاى غین آمد و بواسطه تحرك و انفتاح ما قبل مبدل بالف شد. دلیل مصدریت آن صحت اطلاقش به مفرد و جمع است.
گرچه اصل آن مصدر است ولى بجاى فاعل یعنى طاغى بكار می‌رود.
راغب گوید: طاغوت عبارت است از هر متجاوز و هر معبود جز خداى و در واحد و جمع استعمال می‌شود.
آیت الله مکارم شیرازی در
تفسیر آیه ۲۵۶
سوره بقره می‌نویسد: طاغوت
صیغه مبالغه از ماده طغیان به معنى تعدى و تجاوز از حد و مرز است، و به هر چیزى كه سبب تجاوز از حد گردد گفته مى‌شود، از این رو شیاطین، بت‌ها، حكام جبار و مستكبر و هر معبودى غیر از پروردگار و هر مسیرى كه به غیر حق منتهى مى‌شود، همه طاغوت است. در این آیه قرآن مى‌گوید: هر كس به طاغوت كافر شود و از آن روى گرداند و به خدا ایمان آورد به دستگیره محكمى دست زده است كه هرگز گسسته نمى‌شود. در این كه منظور از طاغوت در آیه چیست؟ مفسران سخنان بسیارى گفته‌اند بعضى آن را به معنى شیطان و بعضى به معنى
کاهنان و بعضى به معنى
ساحران تفسیر كرده‌اند، ولى چنین به نظر مى‌رسد كه منظور، همه آنها بلكه وسیع‌تر از آنها بوده باشد. یعنى همان مفهوم عامى كه از كلمه طاغوت استفاده مى‌شود كه هر موجود طغیان گر و هر
آیین و مسیر انحرافى و نادرست را در بر مى‌گیرد.
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم طاغوت».
