حِلّ (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِلّ (به کسر حاء و تشدید لام) از
واژگان قرآن کریم به معنای
حلال و رفع ممنوعیت است.
مشتقات
حِلّ که در
آیات قرآن آمده عبارتند از:
حَلالٌ (به فتح حاء) به معنای این‌که از ممنوعیت باز شده؛
حَلَلْتُمْ (به فتح حاء، لام و سکون لام) به معنای خروج از احرام؛
اَحَلَ (به فتح الف و حاء) به معنای حلال کردن و رفع ممنوعیت؛
حَلائِلُ (به فتح حاء) به معنای همسرهاى پسرانتان كه از نسل شما هستند؛
تَحِلَّةَ (به فتح تاء، کسر حاء و فتح لام مشدد) به معنای کفاره قسم است.
حِلّ به معنای
حلال،
استعاره از باز کردن گره (معنی اصلی) است.
به مواردی از
حِلّ که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(هذا حَلالٌ وَ هذا حَرامٌ.) (اين
حلال است و آن حرام.)
پس
حلال آن است که از ممنوعیّت باز شده است.
«چون از احرام
خارج شدید پس صید کنید، دیگر شکار بر شما حرام نیست.»
منظور از
(حَلَلْتُمْ) خروج از
احرام است.
(در حالى كه
خدا بيع را
حلال كرده و
ربا را حرام.)
احلال به معنی حلال کردن و رفع ممنوعیّت است.
(وَ حَلائِلُ اَبْنائِکُمُ الَّذِینَ مِنْ اَصْلابِکُمْ.) (و هم‌چنين همسرهاى پسرانتان كه از نسل شما هستند.)
منظور از حلیله‌ها، زنان پسران صلبی است که بر شخص حرامند.
(قَدْ فَرَضَ اللَّهُ لَکُمْ تَحِلَّةَ اَیْمانِکُمْ.) «خدا باز کردن سوگندها را برای شما معیّن کرده است.»
تحلّه و
تحلیل هر دو مصدرند،
گویند مراد از آن کفّاره قسم است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حل»، ج۲، ص۱۶۶-۱۶۷.
