• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حِدْبار (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حِدْبار (به کسر حاء و سکون دال) یکی از واژگان نهج البلاغه به معنای شتر لاغری که گوشتش ذوب شده می‌باشد.
حضرت علی (علیه‌السلام) در دعای استسقاء از این واژه استفاده نموده است.
این واژه یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.




حِدْبار به معنای شتر لاغری که گوشتش ذوب شده آمده است.
جمع این واژه «حَدابیر» آمده است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - حَدابیر - خطبه ۱۱۵ (دعای استسقاء)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در دعای استسقاء فرموده:
«اللَّهُمَّ خَرَجْنا اِلَیْکَ حِینَ اعْتَکَرَتْ عَلَیْنا حَدابیرُ السِّنینَ وَ اَخْلَفَتْنا مَخایِلُ الْجُودِ»
«خدایا از شهر بیرون آمده و از تو باران می‌خواهیم در وقتی که بر ما شتران لاغر حمله آورده و ازدحام کرده و سال‌های گرسنگی ما را خسته و فرسوده کرده و ابرهایی که امید بارش دارند ولی نمی‌بارند.»
سید رضی در این خصوص می‌نویسد: واژه «حَدابیر» جمع حِدْبار بوده و آن شتری است که راه رفتن او را لاغر کرده است که در بیان امام (علیه‌السلام)، سال قحطی و گرسنگی به او تشبیه شده است.



این واژه یک بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۵۵.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۲۶۱.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۶۵، خطبه ۱۱۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۲۲۵، خطبه ۱۱۳.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۷۱، خطبه۱۱۵.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۵۳، خطبه ۱۱۵.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۸۴.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۸۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۱۳۰.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۸، ص۷۹.    
۱۱. ابن ابی الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغة، ج۷، ص۲۶۳.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۶۸، خطبه ۱۱۴.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۶۵، خطبه ۱۱۴.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حدبار»، ص۲۵۵.    






جعبه ابزار