• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَصُور (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَصُور: (وَ حَصُوراً وَ نَبِیّاً)
«حَصُور» از «حَصْر» به معنای «حبس» گرفته شده است، به معنای کسی که خود را از هوی‌ و هوس، منع کرده است؛ این واژه، گاه به معنای کسی که خودداری از ازدواج می‌کند نیز آمده. این کلمه در قرآن از صفات‌ «یحیی» شمرده شده و از این نظر امتیازی برای او بوده است که بیانگر نهایت عفت و پاکی است، و یا بر اثر شرائط خاص زندگی، مجبور به سفرهای متعدد برای تبلیغ آئین الهی بوده، و همچون عیسی مسیح (علیه‌السّلام) ناچار به مجرد زیستن گردیده است. این تفسیر، نیز نزدیک به نظر می‌رسد که منظور از «حصور» در آیه فوق کسی است که شهوات و هوس‌های دنیا را ترک گفته و در واقع یک مرحله عالی از زهد بوده است.



ترجمه و تفاسیر آیات مرتبط با حَصُور:

۱.۱ - آیه ۳۹ سوره آل عمران

(فَنَادَتْهُ الْمَلآئِكَةُ وَهُوَ قَائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرَابِ أَنَّ اللّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْيَى مُصَدِّقًا بِكَلِمَةٍ مِّنَ اللّهِ وَسَيِّدًا وَحَصُورًا وَنَبِيًّا مِّنَ الصَّالِحِينَ) (و در حالی که او در محراب ایستاده، مشغول نیایش بود، فرشتگان او را صدا زدند که: «خدا تو را به «یحیی» بشارت می‌دهد؛ (کسی) که کلمه خدا [مسیح‌] را تصدیق می‌کند؛ و رهبر خواهد بود؛ و از هوس‌های سرکش برکنار، و پیامبری از صالحان است.»)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه حصور به معنای آن کسی است که با زنان نمی‌آمیزد، و منظور از این کلمه در آیه مورد بحث به قرینه سیاق آیه این است که یحیی (علیه‌السّلام) بخاطر زهد بسیارش از اینگونه شهوات نفسانی اعراض داشته است. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)

۱.۲ - آیه ۷ سوره مریم

(يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَى لَمْ نَجْعَل لَّهُ مِن قَبْلُ سَمِيًّا) (‌ای زکریا! ما تو را به پسری بشارت می‌دهیم که نامش «یحیی» است؛ و پیش از این، همنامی برای او قرار نداده‌ایم.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: اوصافی که خدای تعالی در کلامش برای یحیی شمرده اوصافی است که در هیچ پیغمبری قبل از او نظیرش نیست، مثل دارا شدن حکم را در کودکی‌ (وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا) (در سوره مورد بحث) و سیادت و ترک ازدواج (و سَیِّداً وَ حَصُوراً)


۱. آل عمران/سوره۳، آیه۳۹.    
۲. مریم/سوره۱۹، آیه۷.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۳۸.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۲۷۱.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲، ص۶۲۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۳۲.    
۷. آل عمران/سوره۳، آیه۳۹.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۵.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۲۷۷.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۱۷۷.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۵۷.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۲۸۷.    
۱۳. مریم/سوره۱۹، آیه۷.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۰۵.    
۱۵. آل عمران/سوره۳، آیه۳۹.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۸.    
۱۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۶.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «حَصُور»، ص۱۸۷.    






جعبه ابزار