• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَصْر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حَصْر (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: حَصْر (مفردات‌قرآن)، حصر (لغات‌قرآن).


حَصْر (به فتح حاء و سکون صاد) از مفردات نهج البلاغه به معنای تنگ گرفتن و حبس کردن است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در نامه ۵۳ از این واژه استفاده نموده است.


حَصْر
[۱] قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۱.    
در «قاموس» تنگ گرفتن و حبس کردن گفته است.
[۲] فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط، ج۲، ص۹.    
به معنی منع نیز آمده است.
[۳] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۲۷۱.    
[۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۵۹.    


موردی که در نهج البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - یحصر - نامه ۵۳ (خطاب به مالک اشتر)

حضرت علی (علیه‌السلام) در فرمان به مالک ‌می‌فرماید:
«وَ لاَ يَحْصَرُ مِنَ الْفَيْءِ إِلَى الْحَقِّ إذَا عَرَفَهُ»؛
[۵] سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹، نامه ۵۳.    
[۶] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۰۴، نامه ۵۳.    
[۷] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۴، نامه ۵۳.    

«منع نکند از فی‌ء در دادن در راه حق چون حق را بشناسد یا حبس نکند.
[۸] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷۹.    
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۵۹.    
(شرح‌های خطبه:
[۱۰] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۷۱.    
[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۱۹۹.    
[۱۲] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۴۰.    
[۱۳] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۵۸.    
)
یک مورد از این لفظ در «نهج البلاغه» آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۲۸۱.    
۲. ↑ فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، قاموس المحیط، ج۲، ص۹.    
۳. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۲۷۱.    
۴. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۶۵۹.    
۵. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۹، نامه ۵۳.    
۶. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الاستقامة، ج۳، ص۱۰۴، نامه ۵۳.    
۷. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۳۴، نامه ۵۳.    
۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۷۹.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۵۹.    
۱۰. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۷۱.    
۱۱. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۲، ص۱۹۹.    
۱۲. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۲۴۰.    
۱۳. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۵۸.    


• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حصر»، ج۱، ص۲۸۱.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 53 نهج البلاغه
جعبه ابزار