حور (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَوْر (به فتح حاء و سکون واو) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای رجوع است. از این مادّه چهار مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
حَوْربه معنای راندن رجوع است.
مواردی که در
نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.
در رابطه با
انسان در شكم
مادر فرموده:
«تَمُورُ فِي بَطْنِ أُمِّكَ جَنيناً لاَ تُحيرُ دُعَاءً، وَلاَ تَسْمَعُ نِدَاءً، ثُمَّ أُخْرِجْتَ مِنْ مَقَرِّكَ إِلَى دَار لَمْ تَشْهَدْهَا، وَلَمْ تَعْرِفْ سُبُلَ مَنَافِعِهَا.»«در آن هنگام كه چنين بودى و در
رحم مادرت حركت مى‌كردى، نه قدرت پاسخ‌گويى داشتى و نه صدايى مى‌شنيدى، سپس از اين جايگاه به محيطى كه آن را مشاهده نكرده بودى و راه به دست آوردن منافعش را نمى‌شناختى فرستاده شدى.»
(شرح های خطبه:
)
امام (صلوات‌الله‌علیه) در مذمّت یاران فرموده است:
«يُرْتَجُ عَلَيْكُمْ حَوَارِي فَتَعْمَهُونَ، فَكَأَنَّ قُلُوبَكُمْ مَأْلُوسَةٌ، فَأَنْتُمْ لاَ تَعْقِلُونَ.»«جواب سخن گفتنم بر شما بسته می‌شود و حیران می‌مانید، گویا دل‌های شما مخلوط به
جنون است که تعقل نمی‌کنید.»
(شرح‌های خطبه:
)
درباره کسانی‌که از
دنیا رفتند فرمود:
«لاَ يَتَفَاخَرُونَ، وَلا يَتَناصَرُونَ، وَلا يَتَناسَلُونَ، وَلا يَتَزاوَرُونَ، وَلا يَتَحاوَرُونَ فَاحْذَروُا، عِبادَاللهِ.»«اكنون نه بر يک‌ديگر تفاخر مى‌كنند و نه
تولید نسل مى‌نمايند، نه يک‌ديگر را ديدار و نه با هم سخن مى‌گويند، پس اى بندگان
خدا! بر حذر باشيد.»
(شرح‌های خطبه:
)
در بعضی نسخه‌ها به جای «یتحاورون» کلمه «یتجاورون» آمده است.
امیرالمومنین علی (علیه‌السلام) در خطبه ۸۳ می‌فرمایند:
«أُولِي الاَْبْصَارِ والاَْسْمَاعِ، وَالْعَافِيَةِ وَالمَتَاعِ، هَلْ مِنْ مَنَاص أَوْ خَلاَص، أَوْ مَعَاذ أَوْ مَلاَذ، أَوْ فِرَار أَوْ مجاز أوْ مَحَار! أَمْ لاَ؟ (فَأَنَّى تُؤْفَكُونَ)! أَمْ أَيْنَ تُصْرَفُونَ.»«اى دارندگان چشم‌ها، گوش‌ها، سلامت و متاع
دنیا! هيچ راه گريز يا خلاص و پناه‌گاه، و يا فرار، يا بازگشتى هست؟ يا نه؟ به كجا رو كرده و به كدام سو مى‌رويد؟.»
(شرح‌های خطبه:
)
از این مادّه چهار مورد در
نهج‌البلاغه آمده است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حور»، ج۱، ص۳۱۲.
