حَنَک (مفرداتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَنَک (به فتح حاء و نون)، از
واژگان قرآن کریم است به معنی چانه اعم از چانه انسان و حیوان. این واژه فقط یکبار در
قرآن آمده است.
حَنَک به معنی چانه است، اعمّ از چانه انسان و حیوان. به منقار کلاغ نیز حنک گویند.
(لَئِنْ اَخَّرْتَنِ اِلی یَوْمِ الْقِیامَةِ لَاَحْتَنِکَنَ ذُرِّیَّتَهُ اِلَّا قَلِیلًا) «اگر مرا تا
روز قیامت مهلت دهی فرزندان وی را جز اندکی مهار میکنم.»
احْتِنَاک به معنی لگام زدن اسب است. ممکن است مراد از آن در
آیه مهار کردن و لگام زدن باشد و ممکن است مراد استیلا و غلبه باشد. گویند: «احْتَنَکَ الْجَرَادُ الْاَرْضَ» ملخ با چانه خود بر زمین مستولی شد و آن را خورد
در
اقرب الموارد هست: «احْتَنَکَهُ یعنی اسْتَوْلَی عَلَیْهِ»
در این صورت مقصود آن است که فرزندان او را جز اندکی اغوا میکنم. به هر حال منظور اغواء و اضلال است.
مثل آیه:
(قالَ رَبِّ بِما اَغْوَیْتَنِی لَاُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الْاَرْضِ وَ لَاُغْوِیَنَّهُمْ اَجْمَعِینَ.)(اِلَّا عِبادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ) (گفت: «پروردگارا! به سبب آنكه مرا گمراه ساختى، من نعمتهاى مادّى را در زمين در نظر آنها جلوه مىدهم، و به يقين همگى را گمراه خواهم ساخت. مگر بندگان خالص شدهات را.)
از این مادّه فقط یکبار در قرآن آمده است.
•
قرشی بنایی، علیاکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حنک»، ج۲، ص۱۸۸-۱۸۹.