• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حمیده رویدشتی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



حمیده رُویدَشتی، بانوی فاضل و پرهیزکار اصفهانی، آگاه به علم حدیث و رجال در قرن یازدهم است.



از تاریخ تولد و زادگاه او اطلاعی نیست.


پدرش ، محمدشریف‌ بن شمس‌الدین رویدشتی اصفهانی، ساکن رویدشت از توابع اصفهان
[۱] ذبیح‌اللّه محلاتی، ریاحین الشّریعة در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه، ج۴، ص۱۸۵، تهران ۱۳۷۳ش
[۲] امین، ج۶، ص۲۵۵.
و از شاگردان شیخ‌بهائی (متوفی ۱۰۳۰) بود و علامه مجلسی (متوفی ۱۱۱۰) نیز از او روایت کرده‌است.
[۳] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.



افندی اصفهانی
[۴] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۴ـ۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
حمیده را دانشمند ، پرهیزکار، بازمانده عالمان فضیلت‌مدار و دانا به علم رجال معرفی کرده که نکات دقیق و حاشیه‌هایی بر کتابهای حدیثی، از جمله استبصار شیخ‌طوسی ، نگاشته و این حاشیه‌ها نشان‌دهنده ژرف‌اندیشی و آگاهی دقیق او به علوم حدیثی، به‌ویژه علم رجال، است. آقابزرگ طهرانی
[۵] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲، ص۱۵، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
[۶] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۱۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
از حاشیه حمیده بر استبصار یاد کرده‌است. پدر میرزاعبداللّه افندی حواشیِ حمیده را بر کتابهای حدیثی می‌ستود و بسیار از آن‌ها نقل می‌کرد.
[۷] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
افندی اصفهانی
[۸] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
نسخه‌ای از استبصار را داشته که حمیده تا پایان کتاب الصلاة بر آن حاشیه نوشته بوده‌است.


حمیده دانش حدیث را نزد پدرش آموخت. پدرش او را به سبب قدرت فهم و درکش می‌ستود و درباره او می‌گفت: «حمیده با رجال پیوند دارد»، کنایه از این‌که وی علم رجال را به‌خوبی می‌داند و هنگامی که با دخترش مزاح می‌کرد، او را «عَلّامتة» می‌خواند و می‌گفت: «یک تاء در این واژه برای تأنیث و تای دیگر برای مبالغه و فزونی علم است».
[۹] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
[۱۰] محمد حسون و ام‌علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ج۱، ص۳۱۱، (تهران) ۱۴۱۱.



حمیده رویدشتی کتابی در علم رجال با عنوان رجال حمیدة داشته
[۱۱] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۰، ص۱۱۴، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
که آقابزرگ طهرانی در مُصَفَّی المَقال فی مُصَنّ فی علم‌الرجال این کتاب را ذکر کرده‌است.
[۱۲] محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، مُصَفَّی المَقال فی مُصَنِّفی علم الرجال، چاپ احمد منزوی، ستون ۱۱۶، تهران ۱۳۳۷ش.
فاطمه، دختر حمیده، نیز مانند مادرش فاضل و پرهیزکار بود.
[۱۳] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۶، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.



حمیده رویدشتی در ۱۰۸۷ درگذشت.
[۱۴] عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
[۱۵] امین، اعیان الشیعه، ج۶، ص۲۵۵.




(۱) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
(۲) محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، مُصَفَّی المَقال فی مُصَنِّفی علم الرجال، چاپ احمد منزوی، تهران ۱۳۳۷ش.
(۳) عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
(۴) امین، اعیان الشیعه.
(۵) محمد حسون و ام‌علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، (تهران) ۱۴۱۱.
(۶) ذبیح‌اللّه محلاتی، ریاحین الشّریعة در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه، ج۴، تهران ۱۳۷۳ش.


۱. ذبیح‌اللّه محلاتی، ریاحین الشّریعة در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه، ج۴، ص۱۸۵، تهران ۱۳۷۳ش
۲. امین، ج۶، ص۲۵۵.
۳. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۴. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۴ـ۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۵. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۲، ص۱۵، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۶. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۱۸، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۷. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۸. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۹. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۱۰. محمد حسون و ام‌علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، ج۱، ص۳۱۱، (تهران) ۱۴۱۱.
۱۱. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج۱۰، ص۱۱۴، چاپ علی‌نقی منزوی و احمد منزوی، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳.
۱۲. محمدمحسن آقابزرگ طهرانی، مُصَفَّی المَقال فی مُصَنِّفی علم الرجال، چاپ احمد منزوی، ستون ۱۱۶، تهران ۱۳۳۷ش.
۱۳. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۶، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۱۴. عبداللّه‌ بن عیسی‌افندی اصفهانی، ریاض‌العلماء و حیاض الفضلاء، ج۵، ص۴۰۵، چاپ احمد حسینی، قم ۱۴۰۱.
۱۵. امین، اعیان الشیعه، ج۶، ص۲۵۵.



دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «حمیده رویدشتی»، شماره۶۵۸۴.    






جعبه ابزار