حلق در عمره (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
یکی از
اعمال عمره، که در
آیات قرآن به آن اشاره شده، «حلق» است.
تراشيدن
سر (
حلق) يا كوتاه كردن
مو، (
تقصیر) از
اعمال عمره:
«لَقَدْ صَدَقَ اللَّهُ رَسُولَهُ الرُّؤْيا بِالْحَقِّ لَتَدْخُلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرامَ إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنِينَ مُحَلِّقِينَ رُؤُسَكُمْ وَ مُقَصِّرِينَ ...؛
خداوند آنچه را به پيامبرش در
عالم خواب نشان داد راست گفت؛ به طور قطع همه شما بخواست خدا وارد
مسجد الحرام مى‌شويد در نهايت
امنیت و در حالى که سرهاى خود را تراشيده يا کوتاه کرده‌ايد....»
با توجه به اینکه آیه به داستان
حدیبیه اشاره دارد و
مسلمانان برای
عمره وارد مسجد الحرام شدند، جمله «محلقین رؤوسکم و مقصرین» بیانگر اختیار محرم در انتخاب هر یک از حلق و تقصیر است.
از آنجا که «کیفیت
عمره مفرده مانند
عمره تمتع است مگر در چند چیز: یکی از آن‌ها این است که در
عمره تمتع تقصیر متعیّن است و سر تراشیدن جایز نیست و در
عمره مفرده بین تقصیر و سر تراشیدن
مخیّر است. دوم آن‌ها این است که در
عمره تمتع طواف نساء نیست - اگرچه احوط (استحبابی) است - ولی در
عمره مفرده
طواف نساء واجب است. سوم آن‌ها (این است که) میقات
عمره تمتع یکی از میقات‌هایی است که (توضیح آن) می‌آید و میقات
عمره مفرده،
ادنی الحل است؛ اگرچه محرم شدن از آن میقات‌ها برای
عمره مفرده جایز است.»
بنابراین کسی که برای
عمره مفرده در یکی از میقات‌ها و یا ادنی الحل احرام بسته و بعد از آن هفت دور بیت را طواف کرده است و نزد
مقام ابراهیم (علیه‌السلام) دو رکعت نماز گزارده، سپس هفت مرتبه بین صفا و مروه سعی کند، سپس هفت دور طواف نساء و پس از آن دو رکعت نماز طواف نساء به جای آورده است با انجام حلق یا تقصیر «همه آن چیزهایی که به واسطه احرام بر او حرام شده بود حلال می‌شود.»
در تقصیر، چیدن مقداری از مو یا
ناخن با هر وسیله‌ای که بخواهد کفایت می‌کند، ولی بهتر آن است که مقداری از مو و مقداری هم از ناخن بگیرد. و برای کسی که باید حلق نماید احتیاط (واجب) آن است که همه سرش را بتراشد. و در تقصیر و حلق جایز است که خودش انجام دهد یا به دیگری واگذار نماید، و در هر دو
نیّت با شرایطش واجب است و باید خودش نیّت کند و بهتر آن است که وقتی به دیگری موکول نموده او هم نیّت کند.
اکتفا به کوتاه کردن موی عانه (زیر ناف) یا زیر بغل اشکال دارد. و تراشیدن ریش نه از تقصیر کفایت می‌کند و نه از حلق.
اگر سر تراشیدن بر او تعیّن پیدا کرده و بر سرش مویی نباشد،
تیغ کشیدن بر سرش کافی است و کفایت از تراشیدن می‌کند. و اگر کسی که مو ندارد بین تقصیر و حلق
مخیّر باشد بر او متعیّن است که تقصیر نماید. و اگر، نه مویی- حتی در ابرو - داشته باشد و نه ناخنی، برای او کشیدن تیغ بر سرش کفایت می‌کند.
•
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۲، ص۱۱۸، برگرفته از مقاله «حلق در عمره». •
ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ،
موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی
