حقیقت مرجوح

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

حقیقت مرجوح به معنای حقیقیِ نادر الاستعمال اطلاق می‌شود.

---

حقیقت مرجوح، به معنای ندرت استعمال لفظ در معنای حقیقی آن است؛ یعنی لفظی که برای معنایی وضع شده اگر بعد از مدتی، استعمال آن در معنای حقیقی بسیار کم شود، گفته می‌شود حقیقت مرجوح پیدا کرده است؛ به خلاف مجاز راجح که استعمال لفظ در معنای مجازی در نزد عرف ، غالب و شایع است.
به بیانی دیگر، اگر لفظی دارای یک معنای حقیقی و یک معنای مجازی باشد و بعد از مدتی، استعمال آن در معنای مجازی اش بیشتر شود، معنای حقیقی آن، حقیقت مرجوح نامیده می‌شود.

---

اگر متکلم لفظی را بدون قرینه استعمال نماید و مخاطب شک کند وی معنای حقیقی مرجوح آن را قصد نموده یا معنای راجح آن را، برخی مانند «ابوحنیفه» اعتقاد دارند حمل لفظ بر معنای حقیقی مرجوح اولویت دارد، و برخی به خلاف آن اعتقاد دارند. گروهی نیز معتقدند در این حالت هر دو احتمال با هم تعارض می‌کند.

---