حضرت آدم و کعبه (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
آدم (علیه‌السلام) و کعبه از مفردات
نهج البلاغه و
پیامبران الهی، نخستین
فرد در
ایجاد بنای
کعبه می‌باشد.
امیرالمؤمنین (علیه‌السلام)، در بیانات نورانی خویش به این‌که
آدم ابوالبشر (علیه‌السلام) اولین فردی است که بنای کعبه را پدید آورده،
اشاره نموده است.
آدم نام اولین پیامبر الهی یعنی حضرت ابو البشر (علیه‌السلام) است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
قرآن مجید داستان کعبه را از
ابراهیم (علیه‌السّلام) شروع می‌کند، ولی در روایات و «نهج البلاغه» استفاده می‌شود که کعبه توسط
حضرت آدم (علیه‌السلام) بنا شده و آن وقت ابراهیم آن‌را تجدید بنا کرده است چنان‌که می‌فرماید:
«ثُمَّ أَمَرَ آدَمَ وَ وَلَدَهُ أَنْ يَثْنوا أَعْطافَهُمْ نَحْوَهُ، فَصارَ مَثابَةً لِمُنْتَجَعِ أَسْفارِهمْ، وَ غايَةً لِمُلْقَى رِحالِهِمْ.» یعنی «سپس
خدا امر فرمود که
آدم و فرزندانش به آن توّجه و میل کنند لذا
بیت الله محل رفت و آمد شد برای فائده سفرشان و انتهاء انداختن رحلشان.»
همچنین است عبارت:
«ألا تَرَوْنَ أَنَّ اللهَ سُبْحانَهُ، اخْتَبَرَ الاَْوَّلينَ مِنْ لَدُنْ آدَمَ صَلَّى اللهِ عَلَيْهِ، إِلَى الاخِرِينَ مِنْ هذا الْعالَمِ، بَأَحْجار لا تَضُرُّ وَ لا تَنْفَعُ، وَ لا تُبْصِرُ وَ لا تَسْمَعُ، فَعَجَلَها بَيْتَهُ الْحَرامَ.» «مگر نمى‌بينيد خداوند انسان‌ها را از
زمان آدم تا انسان‌هاى آخرين اين
جهان، با سنگ‌هايى كه نه زيان مى‌رسانند و نه
نفع مى‌بخشند، نه مى‌بينند و نه مى‌شنوند آزمايش نموده، اين سنگ‌ها را خانه محترم خود قرار داده.»
هر دو جمله نشان می‌دهد که کعبه از زمان
آدم (علیه‌السلام) بوده است. در کتاب
الکافی پنج
حدیث در این رابطه
نقل شده است.
امیرالمومنین (علیه‌السلام) در
خطبه ۹۰ می‌فرمایند:
«اللَّهُمَّ أَنْتَ أَهْلُ الْوَصْفِ الْجَميلِ ... وَ عَدَلْتَ بِلِساني عَنْ مَدائِحِ الاْدَمِيّينَ.» یعنی «خدایا تو سزاوار توصیف نیکو هستی ... زبان مرا از
مدح و ثنای
آدمیان بمدح خودت برگردانده‌ای.»
این تنها کلامی است که در آن لفظ «
آدمیین» آمده است.
کلمه «
آدم» مجموعا هفده بار در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «آدم»، ص۳۳-۳۴.
