حشش (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَشّ (به تشدید شین) به معنای افروختن آتش است. «حشّ النار: اوقدها». «حشّاش» جمع حاشّ به معنای افروزنده است.
حشاشات جمع حشاشه و حشاش به معنی بقیّه
روح در
مریض و
مجروح است.
حَشّ به معنای افروختن آتش است.
امام علی (علیه‌السّلام) خطاب به
خوارج فرموده:
«لَبِئْس حُشَّاشُ نارِ الْحَرْبِ أَنْتُمْ أُفٍّ لَكُمْ لَقَدْ لَقِيتُ مِنْكُمْ بَرْحاً يَوْماً أُنَادِيكُمْ وَيَوْماً أُنَاجِيكُمْ، فَلاَ أحْرارُ صِدْق عِنْدَ النِّدَاءِ وَلاَ إِخْوَانُ ثِقَة عِنْدَ النَّجَاءِ» «چه بد آتش‌افروز جنگید شما، افّ بر شما، جز شرّ از شما ندیدم، روزی با صدای بلند ندایتان می‌کنم و روزی با
نجوی با شما سخن می‌گویم، نه آزادگان راستید به هنگام ندا و نه برادران مطمئنّید در وقت نجوی»
(شرح‌های خطبه:
)
امام علی (علیه‌السّلام) در جواب
معاویه نیز می‌نویسد:
«وَأَمَّا قَوْلُكَ إِنَّ الْحَرْبَ قَدْ أَكَلَتِ الْعَرَبَ إِلاَّ حُشَاشَاتِ أَنْفُس بَقِيَتْ، فَمَنْ أَكَلَهُ الْحَقُّ فَإِلَى الْجَنَّةِ، مَنْ أَكَلَهُ الْبَاطِلُ فَإِلَى النّارِ» «اما اینکه نوشته‌ای: جنگ، عرب را به کام خود فرو برد مگر بقیّه‌هائی که مانده است، بدان آنکه حق او را خورده مسیرش
بهشت است و آنکه باطل او را خورده به
آتش رفته است.»
(شرح‌های نامه:
)
از این ماده فقط دو مورد در
«نهج» آمده است.
•
قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حشش»، ج۱، ص۲۷۹.
