• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حشد (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَشد (بر وزن عقل): جمع کردن. حشود: سرعت کردن در تعاون. «حشد الشی‌ء: جَمَعَه»



حَشد به معنای جمع کردن و سرعت کردن در تعاون است. «حشدة» جمع حاشد به معنی سرعت‌کنندگان است.


حضرت علی (علیه‌السّلام) در رابطه با موعظه فرموده: «الاْنَ عِبَادَ اللهِ وَالْخِنَاقُ مُهْمَلٌ، وَالرُّوحُ مُرْسَلٌ، فِي فَيْنَةِ الاِرْشَادِ، وَرَاحَةِ الاَْجْسَادِ، وَبَاحَةِ الاحْتِشَادِ» «الآن عمل کنید بندگان خدا، ریسمان خفه‌کننده گشاد است (مرگ گلویتان را نفشرده) روح رها شده است (قبض نگشته) در حال عقل و در میدان جمع شدن و تعاون.» (شرح‌های خطبه: )
حضرت در رابطه با از دنیا رفتن نیز می‌فرماید: «ثُمَّ أُلْقِيَ عَلَى اَلْأَعْوَادِ رَجِيعَ وَصَبٍ وَ نِضْوَ سَقَمٍ تَحْمِلُهُ حَفَدَةُ اَلْوِلْدَانِ وَ حَشَدَةُ اَلْإِخْوَانِ» «سپس انداخته می‌شود در روی تخته‌ها از سفر برگشته و در رنج و لاغر شده از مرض، یارانی از فرزندان و عجله‌کنندگانی از برادران او را بر دوش می‌کشند.» (شرح‌های خطبه: )


از این ماده فقط دو مورد در «نهج» آمده است و هر دو در خطبه غرّاء بکار رفته است.


۱. قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، ج۱، ص۲۷۹.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۳، ص۳۷.    
۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۸۳، خطبه ۸۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۴، خطبه ۸۱.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۱۴، خطبه ۸۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۶۶، خطبه ۸۳.    
۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۶۶.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۶۷.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۵۷.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۶۹.    
۱۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۷.    
۱۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۶۰-۱۶۱، خطبه ۸۲.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۴۲، خطبه ۸۱.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۱۳، خطبه ۸۳.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۵۹، خطبه ۸۳.    
۱۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۵۵۳.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۶۱.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۴۳۶.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۶، ص۳۴.    
۲۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۶، ص۲۷۲.    



قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حشد»، ج۱، ص۲۷۹.    






جعبه ابزار