حسان (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حسّان (به فتح حاء و تشدید سین) از
واژگان نهج‌البلاغه؛ نام اصلی او
حسّان بن حسّان بکری است.
او از یاران
امام علی (علیه‌السلام) و فرماندار آن حضرت در شهر «
انبار» بود.
واژه حسّان فقط یک‌بار در
نهج‌البلاغه آمده است.
حسّان نام یکی از یاران امام علی (علیه‌السلام) بود که نام اصلی او حسّان بن حسّان بکری است.
به برخی از مواردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، اشاره می‌شود:
حسّان بن حسّان بکری فرماندار امیرالمؤمنین علیه‌السلام در شهر «انبار» بود،
سفیان بن عوف غامدی لعنه الله از جانب
معاویه علیه لعائن الله به شهر انبار شبیخون زد، شهر را
غارت نمود و حسّان را
شهید کرد، امام علی صلوات‌الله‌علیه
سعید بن قیس همدانی را با هشت هزار نفر برای گرفتن سفیان فرستاد، او تا نزدیکی‌های «
قنّسرین» وی را تعقیب کرد ولی به او نرسید و به
کوفه بازگشت. آن حضرت پس از اطلاع از واقعه «انبار» به مردم فرمود: من شب و روز و در سرّ و علن شما را به جنگ معاویه و اتباعش خواندم و گفتم: با آن‌ها بجنگید پیش از آنکه آن‌ها به جنگ شما آیند،
«فَوَاللهِ مَا غُزِيَ قَوْمٌ قَطُّ في عُقْرِ دَارِهِمْ إِلاَّ ذَلُّوا، فَتَوَاكَلْتُمْ وَتَخَاذَلتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَيْكُمُ الغَارَاتُ، وَمُلِكَتْ عَلَيْكُمُ الاَْوْطَانُ. وَ هَذَا أَخُو غَامِدٍ قَدْ وَرَدَتْ خَیْلُهُ الْأَنْبَارَ وَ قَدْ قَتَلَ حَسَّانَ بْنَ حَسَّانَ الْبَکْرِیَّ وَ أَزَالَ خَیْلَکُمْ عَنْ مَسَالِحِهَا...» «به
خدا سوگند هر ملّتى در درون خانه‌اش مورد هجوم دشمن قرار گيرد حتماً ذليل خواهد شد. ولی کار را به یکدیگر واگذار کردید و خواری را پذیرا شدید تا حمله‌ها و شبیخون‌ها از هر طرف به شما روی آورد و محل‌هایتان در تصرف دیگران واقع شد. این است مردی از قبیله «غامد» که سوارانش داخل انبار شده و حسّان (فرماندار آنجا) را کشته. و اسبان شما را از ساخلو و محلش رانده است...»
(شرح‌های خطبه:
)
واژه حسّان فقط یک‌بار در نهج‌البلاغه آمده است.
قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله حسّان، ج۱، ص۲۷۷.
