• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسام (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حسام (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))


حسام (با ضمّ حاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای قاطع بودن است. حضرت علی (علیه‌السلام) در حکمت ۴۱۴ از این واژه استفاد کرده است.


حُسام
[۱] قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، ج۱، ص۲۷۴.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۴۱.    
به معنای قاطع بودن است و شمشیر را از لحاظ قاطع بودن حُسام گفته‌اند.

امام علی (علیه‌السلام) فرمودند: «الحِلمُ غِطاءٌ ساتِرٌ و العَقلُ حُسامٌ قاطِعٌ، فَاسْتُرْ خَلَلَ خُلُقِكَ بحِلْمِكَ و قاتِلْ هَواكَ بعَقْلِكَ»
[۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۸۲، حکمت ۴۱۴.    
[۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۱، حکمت ۴۲۴.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۵۵، حکمت ۴۲۴.    
(حلم پرده‌اى است پوشنده و عقل شمشيرى است برنده، بنابراين عيوب اخلاقيت را با حلم بپوشان و هوس‌هاى سركشت را با عقلت بكش!»
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۳، حکمت ۴۲۴.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۷.    
(شرح‌های حکمت:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۴۸.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۴۱۴.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۵۰۳.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۶۹.    
)
و نیز در نامه حضرت به مالک اشتر آمده است: «فاحْسِمْ مادّة اُولئك»
[۱۲] السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۲۳، نامه ۵۳.    
[۱۳] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۱، نامه ۵۳.    
[۱۴] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۱۵، نامه ۵۳.    
(ريشه ستم آنان را با قطع وسايل از بيخ بركن!)
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۸۹، نامه ۵۳.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۹۱.    
(شرح‌های نامه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۷۳.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۹۹.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۹۰.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۹۶.    
)

۱. ↑ قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، ج۱، ص۲۷۴.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۶، ص۴۱.    
۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۸۸۲، حکمت ۴۱۴.    
۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵۱، حکمت ۴۲۴.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۵۵، حکمت ۴۲۴.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۸۴۳، حکمت ۴۲۴.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۷۵۷.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۴۴۸.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۵، ص۴۱۴.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۱، ص۵۰۳.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۶۹.    
۱۲. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۲۳، نامه ۵۳.    
۱۳. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۴۱، نامه ۵۳.    
۱۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۱۱۵، نامه ۵۳.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۸۹، نامه ۵۳.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۹۱.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۷۳.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۹۹.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۲۹۰.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۹۶.    


قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله "حسام"، ج۱، ص۲۷۴.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان حکمت 414 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 53 نهج البلاغه
جعبه ابزار