حزن بر منافع دنیایی (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
در
قرآن کریم به شایسته نبودن
حزن، بر منافع از دست رفته دنیایی و به طور خاص اندوه مجاهدان
جنگ احد، برای از دست دادن منافع دنیایی (موقعیتهای مادی) اشاره شده است.
در
سوره آل عمران به اندوه مجاهدان
جنگ احد، برای از دست دادن منافع دنیایی (موقعیتهای مادی) اشاره شده است:
اذ تصعدون و لا تلوون علی
احد و الرسول یدعوکم فی اخرکم فاثـبکم غمـا بغم لکیلا تحزنوا علی ما فاتکم..
«(یاد کنید) هنگامی را که در حال گریز (از کوه) بالا می‌رفتید و به هیچ کس توجه نمی‌کردید و پیامبر شما را از پشت سرتان فرا می‌خواند پس (خداوند) به سزای (این بی انضباطی) غمی بر غمتان (افزود) تا سرانجام بر آنچه از کف داده‌اید و برای آنچه به شما رسیده است اندوهگین نشوید و خداوند از آنچه می‌کنید آگاه است.»
" تصعدون" از ماده" اصعاد" است که به گفته"
راغب " در کتاب
مفردات به معنی راه رفتن در زمینهای مسطح و یا به طرف بالا است در حالی که" صعود" مخصوص رفتن به طرف بالا است و شاید به کار بردن این ماده در آیه شریفه بخاطر این است که جمعی از فرار کنندگان از
کوه بالا رفتند در حالی که جمع دیگری در
بیابان پراکنده می‌شدند.
در این
آیه خداوند صحنه پایان
احد را به مسلمانان یادآوری می‌کند و می‌فرماید بخاطر بیاورید هنگامی را که بهر طرف پراکنده می‌شدید و فرار می‌کردید و هیچ نگاه به عقب سر نمی‌کردید که سایر برادران شما در چه حالند در حالی که
پیامبر از پشت سر فریاد می‌زد" الی عباد الله الی عباد الله فانی رسول الله"" بندگان خدا به سوی من بازگردید به سوی من بازگردید من رسول خدایم"، ولی هیچ یک از شما به سخنان او توجه نداشتید.
فاثابکم غما بغم در این هنگام غم و اندوه یکی پس از دیگری به سوی شما رو آورد، اندوه بخاطر شکست، بخاطر از دست دادن جمعی از افسران و سربازان شجاع، بخاطر مجروحان و بخاطر
شایعه شهادت پیامبر و واقعیت جراحات او، اینها همه نتیجه آن مخالفتها بود.
لکیلا تحزنوا علی ما فاتکم و لا ما اصابکم هجوم سیل غم و اندوه به سوی شما برای این بود که دیگر بخاطر از دست رفتن
غنائم جنگی غمگین نشوید و از جراحاتی که در میدان جنگ در راه پیروزی به شما می‌رسد نگران نباشید.
و الله خبیر بما تعملون خدا از اعمال شما آگاه بود و به خوبی وضع اطاعت کنندگان و مجاهدان واقعی و هم چنین فراریان را می‌داند، بنا بر این هیچ یک از شما نباید خود را فریب دهد و چیزی بر خلاف آنچه در میدان
احد واقع شده ادعا کند اگر براستی جزء دسته اول هستید
خدا را شکر گوئید و در غیر این صورت از گناهان خود
توبه کنید.
شایسته نبودن
حزن، بر منافع از دست رفته دنیایی در
سوره آل عمران آمده است:
... لکیلا تحزنوا علی ما فاتکم..
«(یاد کنید) هنگامی را که در حال گریز (از
کوه) بالا می‌رفتید و به هیچ کس توجه نمی‌کردید و
پیامبر شما را از پشت سرتان فرا می‌خواند پس (خداوند) به سزای (این بی انضباطی) غمی بر غمتان (افزود) تا سرانجام بر آنچه از کف داده‌اید و برای آنچه به شما رسیده است اندوهگین نشوید و خداوند از آنچه می‌کنید آگاه است.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حزن بر منافع دنیایی».
